Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
|
Όνομα:
ΒΟΜΒΥΞ, Ανώνυμος
Μεταξοβιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία, Π.Β. Σβωλόπουλος και Χρ. Κουτρούμπης
Α.Ε. / ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, Α.Β.Ε.Ε. Ακρυλικών Ινών
|
Είδος:
|
Αρχική Χρήση:
|
Εξοπλισμός:
|
Κατάσταση: Α) συγκρότημα Αθήνας (Μεταξουργείο): Δεν διασώζεται
Β) συγκρότημα Αθήνας (Περιστέρι) : Επανάχρηση
Β) συκρότημα Στυλίδας : Εγκαταλελειμένο
|
Επανάχρηση: συγκρότημα Αθήνας (Περιστέρι) : Εμπορική χρήση
|
Περιοχή:Αθήνα, Στυλίδα
|
Πληροφορίες:
Η εταιρεία ΒΟΜΒΥΞ, ιδρύθηκε το 1863 από τον Τεγεάτη
μεταξοβιομήχανο Βασίλειο Σβωλόπουλο.
Το 1ο εργοστάσιο μεταξοκλωστικής, κατασκευάστηκε στην
Αθήνα, στην οδό Αγησιλάου 62-64 στο Μεταξουργείο. Τμήμα του είχε πρόσβαση και
από την οδό Μαραθώνος 11. Λειτούργησε με σύγχρονες για την εποχή μεθόδους,
σχετικά με την επεξεργασία του μεταξιού, καθιστώντας τα προϊόντα της
ασυναγώνιστα. Το εργοστάσιο διατηρούσε βαφείο, φινιριστήριο, τυποβαφείο και
πλεκτήριο.
Μετά το θάνατο του Β. Σβολόπουλου (1929), η εταιρεία συνέχισε τη
λειτουργία της, υπό τη διεύθυνση του γιου του, Παναγιώτη Σβωλόπουλου, που
συνεταιρίστηκε το 1933 με τον Χρ. Κουτρουμπή. Έκτοτε, η εταιρεία ονομάστηκε : ΒΟΜΒΥΞ, Ανώνυμος
Μεταξοβιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία, Π.Β. Σβωλόπουλος και Χρ. Κουτρούμπης
Ανώνυμος Εταιρεία
Η εταιρεία άνθισε μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και το
1957, επεκτείνει τις δραστηριότητες της και ιδρύει το 2ο
εργοστάσιο ελαστικοποιήσεως συνθετικών νημάτων - με την ονομασία HELLANCA- σε
συνεργασία με τον ελβετικό οίκο HEBERLEIN & Co AG στη σημ. οδό Λ. Κηφισού
136, στο Περιστέρι, όπου και μεταφέρεται, σε ήδη υφιστάμενο κτήριο.
Το 1961 οι εγκαταστάσεις της επεκτείνονται, με τη δημιουργία
στον ίδιο χώρο και 3ου
εργοστασίου για την παραγωγή συνθετικών νημάτων NYLON, σε συνεργασία
με το γερμανικό οίκο ZYMER. Το εργοστάσιο στεγάστηκε με υπερβολικά
παραβολοειδή κελύφη από μπετόν αρμέ, τα οποία χωρίστηκαν μεταξύ τους με
φωταγωγούς από ενισχυμένο πλαστικό. Η πρωτοποριακή, για την εποχή κατασκευή,
μελετήθηκε και κατασκευάστηκε από τον Πολιτικό Μηχ/κο Χρήστο Μιχαήλ. Την
εποχή εκείνη, το εργοστάσιο απασχολούσε 500 εργάτες, ενώ η παραγωγική της
ικανότητα έφθασε σε 7.500 τόνους ετησίως, σε νήματα NYLON και POLYESTER.
Η βιομηχανία περιελάμβανε πλέον 1) την μεταξοβιομηχανία, 2) την
παραγωγή μαλλίνων νημάτων χειροπλεκτικής και μηχανοπλεκτικής και 3) τον κλάδο
NYLON HELLANCA, με ευρείες εξαγωγές σε Γερμανία, Αμερική, Τουρκία, Λίβανο και
λοιπές χώρες της Ασίας.
Το 1972, η εταιρεία υπαγόμενη στο Ν. 4171/1961 «περί λήψεως
γενικών μέτρων δια την υποβοήθησιν της αναπτύξεως της οικονομίας της χώρας»,
και της τροποποίησής του με το ΝΔ 916/1971, πήρε την έγκριση της εκ νέου
επέκτασης των εγκαταστάσεών της στο Περιστέρι και του εξοπλισμού τους με
σύγχρονες μηχανές, και παράλληλα της δημιουργίας νέου εργοστασίου. Ο
προϋπολογισμός της πραγματοποίησης των επενδύσεων αυτών, ανερχόταν σε
200.000.000 δρχ. (ΦΕΚ 287/Β/27-4-1972). Επιπλέον, εγκρίθηκε η χρησιμοποίηση
τριών αλλοδαπών τεχνικών παραγωγής, με ετήσια αμοιβή έκαστου 16.000 δολαρίων
ΗΠΑ, συνάλλαγμα που χορηγούσε η Τράπεζα της Ελλάδος.
Το νέο εργοστάσιο βαμβακοκλωστηρίου, 4ο
κατά σερά, κατασκευάστηκε το 1975 στο 11χλμ. της οδού
Λαμίας-Στυλίδας, δυναμικότητας 21.600 ατράκτων, με σύγχρονα για την εποχή
παραγωγικά μηχανήματα του ελβετικού οίκου RIETER.
Στον ίδιο χώρο, έκτασης 200 περίπου στρεμμάτων, ανεγέρθηκε και το
5ο εργοστάσιο της
εταιρείας, ουσιαστικά της θυγατρικής εταιρείας ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, που συστήθηκε με
την τεχνική βοήθεια της ιταλικής εταιρείας SNIA VISCOSA και την οικονομική
βοήθεια της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος, για την παραγωγή ακρυλικών ινών. Το
συνολικό βιομηχανικό συγκρότημα, περιλάμβανε 30 στρέμματα περίπου,
κατασκευάστηκε από την Ανώνυμη Τεχνική Εταιρεία «Ζαφείριος Βεργίδης», σε αρχιτεκτονική
μελέτη και επίβλεψη του Τεχνικού Γραφείου Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες,
και σε στατική μελέτητου Τεχνικού Γραφείου Δημητρίου Μπαιρακτάρη, το 1973[1].
Παράλληλα η εταιρεία SNIA VISCOSA
εγκατέστησε τον κύριο μηχανολογικό εξοπλισμό.
Τα δύο αυτά εργοστάσια ΒΟΜΒΥΞ και ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ εγκαινιάστηκαν
στις 30-10-1976, παρουσία επισήμων.
Λειτουργούσαν σε 24ωρη βάση, χωρίς να εξαιρούνται Κυριακές και αργίες, και
απασχολούσαν 1.750 άτομα , ως προσωπικό.
Με το πλήγμα της κλωστουφαντουργίας σε όλη την Ευρώπη, λόγω των
αθρόων εισαγωγών από τις χώρες της Α. Ανατολής, από το 1977, η εταιρεία
αναγκάζεται σε περιορισμό της παραγωγής που οδήγησε στη συρρίκνωσή της και
τελικά στη διακοπή λειτουργίας της, στη δεκαετία του 1980.
Οι εγκαταστάσεις στο Περιστέρι εξαγοράστηκαν το 1994 από την
εταιρεία ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, όπου λειτουργούν κατάστημα λιανικής πώλησης τροφίμων,
ενώ το συγκρότημα της Στυλίδας παραμένει κενό.
|
Βιβλιογραφία-Πηγές:
BDSA,
Quarterly Industry Report, Τόμος 16, 1969, σελ. 22
http://www.avarchive.gr/portal/digitalview.jsp?get_ac_id=1886&fbclid=IwAR1ipvP23gp-9Pdrl4NMkBQ0f4GGmyuCprun2T-vLjO3MWF_9k827IFPHNc
Η 40ετής πορεία της Σκλαβενίτης - https://www.capital.gr/epixeiriseis/794869/i-40etis-poreia-tis-sklabenitis,Aug 14, 2009
εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 18-7-1964
Βομβυξ archit_1962_35_68.pdf
|
Όνομα καταγραφέα*: Μαρία Δανιήλ, Ηρακλής
Φασουράκης
|
Ημερομηνία καταγραφής**: 5-4-2020
|
* αυτός που
εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η
καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες
συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην
καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς
|
[1] Αρχείο Ελληνικής Εργοτεχνικής και
Εργοληπτικής Εταιρείας 1836-2014, Κυριάκου Γκλεζάκου
 |
| Εικ.1, Χωροθέτηση εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη συνοικία Μεταξουργείου, Αθήνα. Πηγή: Χάρτης Athens War Office 1944 |
 |
| Εικ.2,Χωροθέτηση εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη συνοικία Περιστέρι, Αθήνα. Πηγή: Ημικτηματολογικός χάρτης Λεκανοπεδίου Αττικής, Δ. Διαμαντόπουλος δεκ. 1950 |
 |
| Εικ.3, Νέο εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη συνοικία Περιστέρι, Αθήνα. Πηγή: Οδηγός τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης Αθήνα-Πειραιάς-Προάστεια, 1964-65, φύλλο 9 |
 |
| Εικ.4, Εικόνες από την κατασκευή του 3ου εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη συνοικία Περιστέρι, Αθήνα, Πηγή: Βομβυξ archit_1962_35_68.pdf |
 |
| Εικ.5, Εργοστάσιο Βομβυξ, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ 18-7-1964 |
 |
| Εικ.6, Σημερινή κατάσταση πρώην εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη συνοικία Περιστέρι. Σήμερα φιλοξενεί την εταιρεία σίτισης ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ ΑΕ. Πηγή : google maps |
 |
| Εικ.7, Διαφημίσεις εταιρείας ΒΟΜΒΥΞ. Αρχείο ΕΛΙΑ |
 |
| Εικ. 8, Διαφημίσεις εταιρείας ΒΟΜΒΥΞ. Αρχείο ΕΛΙΑ |
 |
| Εικ.9, Σημερινή απεικόνιση εργοστασίων ΒΟΜΒΥΞ και ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ στη Στυλίδα |
 |
| Εικ. 10. Απεικόνιση εγκατελειμένου πλέον εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα. Πηγή: LamiaReport.gr |
 |
| Εικ.11, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.12, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.13, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.14, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.15, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.16, Εξοπλισμός εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 | |
|
 | |
|
 | |
|
 |
| Εικ.20, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
 |
| Εικ.21, Εργοστάσιο ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ στη Στυλίδα, Πηγή: Φωτ. αρχείο Ηρ. Φασουράκη, 17-04-2019 |
1η θέση του εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στο Μεταξουργείο
2η θέση του εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στο Περιστέρι
θέση του εργοστασίου ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ στο Αυλάκι Φθιώτιδος
θέση του εργοστασίου ΒΟΜΒΥΞ στο Αυλάκι Φθιώτιδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου