ΒΙ.Δ.Α. - ΒΙομηχανικά Δελτία Απογραφής: Καπνοκοπτήριο

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Καπνοκοπτήριο. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 9 Μαρτίου 2020

Καπνοβιομηχανία ΑΦΩΝ ΚΑΡΕΛΙΑ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Καπνοβιομηχανία ΑΦΩΝ ΚΑΡΕΛΙΑ

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Καπνεργοστάσιο/Καπναποθήκη

Εξοπλισμός: Σώζεται μερικώς

Κατάσταση: Επανάχρηση

Επανάχρηση: -

Περιοχή: Καλαμάτα

Πληροφορίες:

Η επιχείρηση των Αφών Καρέλια ξεκίνησε τη λειτουργία της στην Καλαμάτα το 1888 ως οικογενειακή επιχείρηση παρασκευής προϊόντων καπνού. Στο Μεσοπόλεμο δραστηριοποιούνταν στο χώρο της επεξεργασίας του καπνού και στην παραγωγή τσιγάρων. Από το 1950 και μετά εδραιώνεται μεταξύ των τεσσάρων μεγαλυτέρων βιομηχανιών τσιγάρων στην Ελλάδα, καθώς από τότε τα τσιγάρα του Καρέλια προωθούνταν πανελλαδικά.

"Η εταιρεία το 1962 μετατρέπεται σε ανώνυμη και βρίσκεται μεταξύ των τεσσάρων κορυφαίων εταιρειών του κλάδου. Η παραγωγή της στηρίζεται στα λαϊκά τσιγάρα κατά κύριο λόγο και στα ημιπολυτελείας. Διέθετε 11 σήματα: στην κατηγορία των πολυτελείας τα «Φίλτρο» και «Rex», στα ημιπολυτελείας τις επωνυμίες «Φίλτρο» και «Καρέλια Αγρινίου», στην κατηγορία «εξαιρετικά» τα «Καρέλια Rekor» και «Σέρτικα Λαμίας», στην κατηγορία «συρταρωτά» τα «Εξτρα Καρέλια» και στην κατηγορία «βασικά» τα «Ελαφρά», τα «Σέρτικα» και τα «Τέλειον». Το 1971 μεταφέρει τις εγκαταστάσεις της από το κέντρο της Καλαμάτας δύο χιλιόμετρα έξω από την πόλη". Πηγή: https://www.epixeiro.gr/article/89408

Βιβλιογραφία-Πηγές:

1. Μ. Χαριτάτος, Ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου, Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, 1997

2. Θ.Μπέτας, Διδακτορική Διατριβή «Καπνοβομηχανία Ματσάγγος εν Βόλω, 1918-1972.

Εργασία και επιβίωση στο Βόλο», Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος 2015

3. Δ.Χαροντάκης, «Ταξίδι στην ιστορία του καπνού - Η πορεία των 112 χρόνων μιας από τις μεγαλύτερες καπνοβιομηχανίες της χώρας: των Αδελφών Καρέλια» (ΒΗΜΑ - Κυριακή 16 Απριλίου 2000)

4. «Ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου», Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, 1997

5. Γ.Γιαξόγλου, «Βιομηχανικές & βιοτεχνικές εγκαταστάσεις στις αρχές του 20ου αιώνα

στις πρωτεύουσες των νομών της Περιφέρειας Πελοποννήσου». Στα πλαίσια Ημερίδας (σύμπραξη TICCIH & ΤΕΕ) με θέμα: Βιομηχανική Κληρονομιά στην περιφέρεια Πελοποννήσου (Μάιος 2015, Τρίπολη)

5. https://www.karelia.gr/archiki/

6. https://www.epixeiro.gr/article/89408

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου

Ημερομηνία καταγραφής**: 9/3/2020

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Πηγή: https://www.tovima.gr/2008/11/24/finance/taksidi-stin-istoria-toy-kapnoy/

Πηγή: https://www.epixeiro.gr/article/89408

Χάρτης 1: Παλιές εγκαταστάσεις εργοστασίου

Χάρτης 2: Εγκαταστάσεις (νέες) στην Καλαμάτα

Χάρτης 3: Εγκαταστάσεις (νέες) στην Αθήνα

Χάρτης 4: Εγκαταστάσεις (νέες) στη Θεσσαλονίκη

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019

ΚΑΠΝΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΚΑΠΝΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Καπνεργοστάσιο/Καπναποθήκη

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Επανάχρηση

Επανάχρηση: γραφεία εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ηρακλείου

Περιοχή: ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

Πληροφορίες:

Ιδιοκτησία Άγνωστης Ταυτότητας

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου

Όνομα καταγραφέα*: Μαρία Ξυλούρη

Ημερομηνία καταγραφής**: 13-02-2019

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

φωτογραφικό αρχείο κας Μαρίας Ξυλούρη, 13-02-2019

Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2019

ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗ ΣΤΡΕΦΤΑΡΗ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗ ΣΤΡΕΦΤΑΡΗ

Είδος: Εγκαταστάσεις αποθήκευσης

Αρχική Χρήση: Καπνεργοστάσιο / Καπναποθήκη

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Επανάχρηση

Επανάχρηση: Κοινωνική Πρόνοια

Περιοχή: ΒΟΛΟΣ

Πληροφορίες:

(κληροδότημα στον δήμο Βόλου και μετέπειτα παραχωρημένο στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων -ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ)

Το κτήριο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα Παραδοσιακής Βιομηχανικής Αρχιτεκτονικής των αρχών του αιώνα (περίπου 1920). Το κτίριο σχεδιάστηκε και λειτούργησε από κατασκευής του, ως χώρος αποθήκευσης και επεξεργασίας καπνού, ενώ σήμερα, έπειτα από εργασίες αποκατάστασης , ενίσχυσης και αλλαγής χρήσης, επαναλειτουργεί ως πολυδύναμος χώρος θεραπείας (δωρεάν παροχή θεραπείας κατά των εξαρτήσεων) για το θεραπευτικό πρόγραμμα ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ http://www.kethea-pilotos.gr/

Πρόκειται για διώροφο κτίσμα με ημιυπόγειο, συνολικής επιφάνειας 652,26 μ ², σχεδιασμένο για βιομηχανική χρήση (κατόψεως 217,42 μ ²).

Αποτελείται από τρία επίπεδα (ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο και Α΄ όροφο) ενώ η κατακόρυφη επικοινωνία των ορόφων γίνεται μέσω ξύλινης κλίμακας.

Το δομικό σύστημα του κτιρίου χαρακτηρίζεται από περιμετρική φέρουσα τοιχοποιία (λιθοδομή), στην οποία εδράζονται οι ξύλινοι δοκοί των πατωμάτων και τα ξύλινα ζευκτά της στέγης. Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου συμπληρώνεται ακόμη και από δύο σειρές λίθινων υποστυλωμάτων (τρεις ανά σειρά) στο ημιυπόγειο & υπερυψωμένο ισόγειο , στα οποία εδράζονται μεταλλικά στοιχεία βαρέως τύπου.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Εγκεκριμένη και Εφαρμοσμένη Μελέτη Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ:

«Αναδιαρρύθμιση, Επισκευή και Αλλαγή Χρήσης Παλαιάς Καπναποθήκης κληροδοτήματος Στρεφτάρη, στον Δήμο του Βόλου επί των οδών 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ & Γ. Καρτάλη (Γαλλίας) και Προσθήκη Εξωτερικού Μεταλλικού κλιμακοστασίου με Ανελκυστήρα ΑμεΑ».

Δυνατάφτερά δίνει στο ΚΕΘΕΑ Πιλότος το νέο κτίριο. Πλήθος κόσμου στα εγκαίνια από τονΠεριφερειάρχη (εικόνες)

Εργο - Πιλότος για τη Ζωή ~ ΑΠΟ ΤΟ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑ ΣΤΡΕΦΤΑΡΗ

Όνομα καταγραφέα*: Σταυρούλα Κοντονίκα, Μαρία Βλαχιώτη

Ημερομηνία καταγραφής**: 15-02-2019

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Η βόρεια όψη του κτηρίου πριν την αποκατάσταση (24-03-2006)
(φωτογραφικό αρχείο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Η βόρεια όψη του κτηρίου μετά την αποκατάσταση (23-10-2017)
(φωτογραφικό αρχείο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Η βορειοανατολική γωνία του κτηρίου πριν την αποκατάσταση (24-03-2006)
(φωτογραφικό αρχειο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Η βορειοανατολική γωνία του κτηρίου μετά την αποκατάσταση (23-10-2017)-Νυχτερινή Λήψη
(φωτογραφικό αρχειο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Το εσωτερικό του ισογείου πριν την αποκατάσταση (18-07-2012)
(φωτογραφικό αρχειο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Το εσωτερικό του ορόφου πριν την αποκατάσταση (19-07-2012)
(φωτογραφικό αρχειο Τεχνικής Υπηρεσίας ΚΕΘΕΑ)

Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2018

ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΑΠΝΟΚΟΠΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΑΠΝΟΚΟΠΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Καπνοκοπτήριο

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Δεν διασώζεται

Επανάχρηση: -

Περιοχή: Αθήνα

Το Α΄ Δημόσιο Καπνεργοστάσιο ή Καπνοκοπτήριο της Αθήνας, συστήθηκε σε εφαρμογή του Ν. ΑΡΚΣΤ΄ της 27-4-1883 «περί επιβολής δικαιώματος επί του καταναλισκομένου καπνού» (ΦΕΚ 188/Α/10-5-1883), ως Καπνεργοστάσιο Α΄ τάξης, σύμφωνα με το Δ/γμα της 14^ης Νοεμβρίου του 1883 (ΦΕΚ 421/Α/10-10-1883). Το αρχικό κτήριο κατασκευάστηκε το 1887, σε οικόπεδο του Δημοσίου, στο τότε οικοδομικό τετράγωνο που περικλειόταν από τις οδούς Αριστοτέλους, Στουρνάρη, Αχαρνών και Αβέρωφ, με πρόσωπο στην οδό Αριστοτέλους 6-8, στη θέση του σημερινού Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Επρόκειτο για ένα επίμηκες κτήριο με ισόγειο και ένα όροφο, στεγασμένο με κεραμοσκεπή, που πρωτοεμφανίζεται στο τοπογραφικό σχέδιο του Αθ. Γεωργιάδη του έτους 1908.

Γρήγορα όμως αποδείχθηκε ότι δεν ικανοποιούσε τις ανάγκες της εποχής και το 1902 ενοικιάστηκαν από τον διευθυντή του εργοστασίου κ. Ι. Ορλώφ, δύο παραπλήσιες κατοικίες στην οδό Ηπείρου. Το 1903 μετά από πυρκαγιά που αποτέφρωσε ένα τμήμα του εργοστασίου, αποφασίστηκε από τον Πρωθυπουργό Δηλιγιάννη η οριζόντια διεύρυνση του κτηρίου, ενώ το 1909, το κτήριο επεκτάθηκε ξανά με την προσθήκη ενός ορόφου στη νότια πλευρά του, για την εγκατάσταση του πρώτου Καπνεργοστασίου Διαμετακομίσεως στην Αθήνα. Για το σκοπό αυτό εγκρίθηκε με τον Ν. ΓΤΟΘ΄ (3379) από το Υπουργείο Εσωτερικών, αναπληρωματική πίστωση 23.000 δρχ (ΦΕΚ 243/Α/17-10-1909).Οι επεκτάσεις αυτές είναι εύκολα διακριτές συγκρίνοντας τα τοπογραφικά σχέδια της εποχής και τη μοναδική φωτογραφία του κτηρίου που μας είναι γνωστή.

Το εργοστάσιο καταστράφηκε από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε την 24-3-1928 και θεωρήθηκε από τις αστυνομικές αρχές ως εμπρησμός. Προσωρινά στεγάστηκε σε υπόστεγο που κατασκευάστηκε πρόχειρα και αργότερα κατέλαβε τη νότια αποθήκη του νέου κτηρίου του Τελωνείου Αθηνών που είχε κτιστεί μεταξύ των σταθμών Λαρίσης και Πελοποννήσου. Μετά το 1930 μεταφέρθηκε στο Καπνεργοστάσιο της σημερινής οδού Λένορμαν που μόλις είχε αποπερατωθεί.

Το αποτεφρωμένο εργοστάσιο κατεδαφίστηκε τελικά το 1939 και στη θέση του κτίστηκε το κτήριο του τότε Υπουργείου Υγιεινής και Αντιλήψεως, σε σχέδια των μηχανικών του Υπ. Διοίκησης Πρωτευούσης Πλουμιστού και Τσολάκη.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

1. Ερευνητικό πρόγραμμα «Διερεύνηση δυνατοτήτων αποκατάστασης και ένταξης νέας χρήσης στο Παλαιό Καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν στην Αθήνα» που ανατέθηκε στις Σχολές Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, από τη Βουλή των Ελλήνων, το 2008.

2. Δανιήλ Μ., εισήγηση στο επιστημονικό συνέδριο Ινστιτούτου Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας καπνού, Ο καπνός στην ιστορία: οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προσεγγίσεις, με θέμα «Τα καπνεργοστάσια της Αθήνας, Διατήρηση της μνήμης που χάνεται», Καβάλα 7-9 Δεκεμβρίου 2018.

3. Χαριτάτου Μ., Γιακουμάκη Π., Η ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1997

Όνομα καταγραφέα*: Μαρία Δανιήλ

Ημερομηνία καταγραφής**: 15-12-2018

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Εικ.1 Το Δημόσιο Καπνοκοπτήριο της οδού Αριστοτέλους,Αθήνα. Πηγή: Χαριτάτου Μ., Γιακουμάκη Π.,
Η ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1997