ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΠΟΙΙΑ ΖΑΡΠΑ - ΦΑΜΠΡΙΚΑ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΠΟΙΙΑ ΖΑΡΠΑ - ΦΑΜΠΡΙΚΑ

Είδος:     Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Οινοποιία/Ποτοποιία/Ζυθοποιία

Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται

Κατάσταση:   Δεν διασώζεται

Επανάχρηση:  Εμπορική χρήση

Περιοχή: Φάμπρικα, Μύκονος, Κυκλάδες

Πληροφορίες: Η οινοπνευματοποιία Ζάρπα στη μυκονιάτικη μνήμη παραμένει ως η Φάμπρικα, που τον 19ο αι. ήταν το πρώτο και τελευταίο μυκονιάτικο «εργοστάσιο» οινοπνευματοποιίας, φτιαγμένο κατά τα πρότυπα των συριανών εργοστασίων. Ανήκε στην οικογένεια Ζάρπα. Ο Νικόλας Ζάρπας ήταν χημικός. Το ίδρυσε και το λειτούργησε μέχρι που πτώχευσε. Η περιοχή αυτή διατηρεί ακόμη την ονομασία Φάμπρικα, ενώ παλιότερα ακουγόταν και με το όνομα Μπίρα. Από τη δεύτερη ονομασία υποθέτουμε ότι παρασκεύαζε (και) μπίρα. Ο Ν.Ζάρπας αναφέρεται ως ο πρώτος τεχνικός δ/ντής του ΚΡΟΝΟΥ γύρω στα 1922, (πηγή 3)

Βιβλιογραφία-Πηγές: 1_Παναγιώτης Κουσαθανάς, Παραμιλητά Α΄. Κείμενα για τον πολιτισμό και την Ιστορία της Μυκόνου, Ίνδικτος, Αθήνα 2002 2_Παναγιώτης Κουσαθανάς, Ενθύμιον Μυκόνου, 1885-1985, τ. Α΄, Π.Ε.Κ. 1998 3_ ΒουγιούκαΆννα, Μπεντεβή-Παλιούρα Αγγελική, "Βιομηχανικά- Βιοτεχνικά κτίρια 19ου- αρχές 20ου αιώναστην Ελλάδα, Εργοστάσιο οινοποιείας, «Κρόνος»", ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ, Τμήμα πολιτικών δομικών έργων, Αθήνα 2009

Όνομα καταγραφέα*: Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη

Ημερομηνία καταγραφής**: 15-07-2019

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Φωτ. α΄ (1899-1901) Διακρίνεται το εργοστάσιο και 
το φουγάρο της Φάμπρικας πάνω από τον οικισμό της Χώρας 

(πηγή: Παναγιώτης Κουσαθανάς, Ενθύμιον Μυκόνου, 1885-1985, τ. Α΄, Π.Ε.Κ. 1998)

Φωτ. β΄ (1901) Διακρίνεται (δεξιά) το φουγάρο της Φάμπρικας 

(πηγή: Παναγιώτης Κουσαθανάς, Ενθύμιον Μυκόνου, 1885-1985, τ. Α΄, Π.Ε.Κ. 1998)

Φωτ. γ΄ = λεζάντα της φωτ. β΄, 

(πηγή: Παναγιώτης Κουσαθανάς, Ενθύμιον Μυκόνου, 1885-1985, τ. Α΄, Π.Ε.Κ. 1998)

Φωτ. δ΄ (1940-1958) Η περιοχή της Φάμπρικας με εναπομείναντα 

κτήρια (αριστερά) του εργοστασίου 

(πηγή: Παλιά Μύκονος-Old Mykonos, ομάδα του Facebook)

Πηγή : ΒουγιούκαΆννα, Μπεντεβή-Παλιούρα Αγγελική, "Βιομηχανικά- Βιοτεχνικά κτίρια 19ου- αρχές 20ου αιώναστην Ελλάδα, Εργοστάσιο οινοποιείας, «Κρόνος»", ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ, Τμήμα πολιτικών δομικών έργων, Αθήνα 2009

ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΑΣΒΕΣΤΟΚΑΜΙΝΑ ΜΥΚΟΝΟΥ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα:    ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΑΣΒΕΣΤΟΚΑΜΙΝΑ ΜΥΚΟΝΟΥ

Είδος:     Προβιομηχανικό

Αρχική Χρήση: Χημική βιομηχανία

Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται

Κατάσταση:   Ερείπιο

Επανάχρηση:  -

Περιοχή :  ΠΟΛΛΕΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΚΟΝΟΥ (βλ. παρακάτω)

Πληροφορίες:   Ασβεστοκάμινα υπήρχαν όπου είχε παραλίες που έφερναν τα καΐκια ασβεστόπετρα. Από το νησάκι  Μαρμαρονήσι απέναντι από τον Αγ. Σώστη την κουβαλούσαν κατα κύριο λόγο. Στις φωτογραφίες, αν ανοίξετε τον σύνδεσμο, υπάρχει το απόκομμα της εφημερίδας της Αδελφότητα Ανωμεριτών Μυκόνου με πολλές πληροφορίες για τα μυκονιάτικα ασβεστοκάμινα και τη χρήση τους, που είχε επιμεληθεί αν δεν κάνω λάθος η κ. Ευαγγελία Κοντού. ΑΡΧΕΙΟ ΧΑΡΤΩΝ 0-νησάκι  Μαρμαρονήσι (37.4920219,25.3683091) 1-Στην παραλία της Φτελιάς ασβεστοκάμικο Ελένης Β. Κοντού (37.4622455,25.3799740) · 2-Στην παραλία της Λϊάς, είναι μοναστηριακό το καμίνι (37.4456262,25.4367399) 3-Οικ. Παπουτσά (37.4585463,25.3734103)   4-Στην παραλία Άγιος Σώστης είχε πολλά. Δυο της οικ. Ασημομύτη (Βολακιού) και ένα του "Άχταμπου". Τα άλλα δεν τα θυμάται. (37.4827388,25.3584999) 5-Στην παραλία Πάνορμος είχε δυο. Δεν γνωρίζει ονόματα (37.4775324,25.3606634) 6-Στην παραλία Διαλισκάρι (αγνώστου) (37.4674878,25.3693209) 7-Στην παραλία Αυλάκι είναι της οικ. Φαμέλη ("Λιρά") (37.4646736,25.3814318) 8-Στην παραλία Μυρσίνη της οικ. Κουνάνη ("Στουπί") (37.4849299,25.4048029) 9-Στην παραλία Φωκός (αγνώστου) (37.4808027,25.4094910) 10-Στην παραλία Μερχιά (αγνώστου) (37.4716155,25.4282444) 11-Στην παραλία Φραγκιά (αγνώστου) (37.4463619,25.4519973) 12-Ασβεστόλακοι στην παραλία της Φτελιάς (37.4617000,25.3788340)

Βιβλιογραφία-Πηγές: -Οι πληροφορίες δόθηκαν από τον Γιάννη και την Ελίζα Ζουγανέλη. -Tο απόκομμα της εφημερίδας "Άνω Μερά" της εν Αθήναις Αδελφότητος Ανωμεριτών

Όνομα καταγραφέα*:  Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη

/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Μοναστηριακό ασβεστοκάμινο στην παραλία Λϊάς,
φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Ασβεστοκάμινο οικογένειας Παπουτσά,φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Ασβεστοκάμινο οικογένειας Παπουτσά,φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Tο απόκομμα της εφημερίδας "Άνω Μερά" της εν Αθήναις Αδελφότητος Ανωμεριτών

0-νησάκι Μαρμαρονήσι

1-Ασβεστοκάμινο Ελένης Κοντού στην παραλία Φτελιάς

2-Μοναστηριακό ασβεστοκάμινο στην παραλία Λϊάς

3-Ασβεστοκάμινο οικογένειας Παπουτσά 

4-Στην παραλία Άγιος Σώστης είχε πολλά. 

Δυο της οικογένειας Ασημομύτη (Βολακιού) και ένα του "Άχταμπου". 

Τα άλλα δεν τα θυμάται.

 5-Στην παραλία Πάνορμος είχε δυο ασβεστικάμινα . 

Δεν γνωρίζει ονόματα

6-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Διαλισκάρι, αγνώστου

7-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Αυλάκι, της οικ. Φαμέλη ("Λιρά") 

8-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Μυρσίνη της οικ. Κουνάνη ("Στουπί")

9-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Φωκός (αγνώστου)

10-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Μερχιά (αγνώστου)

11-Ασβεστοκάμινο στην παραλία Φραγκιά (αγνώστου)

12-Ασβεστόλακοι στην παραλία της Φτελιάς 

Ασβεστόλακοι στην παραλία της Φτελιάς,
φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Ασβεστόλακοι στην παραλία της Φτελιάς,
φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Ασβεστόλακοι στην παραλία της Φτελιάς,
φωτογραφικό αρχείο κας Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη 09-06-2018

Πηγή : Παναγιώτη Κουσαθανά, Παραμιλητά Δ´, εκδ. Ίνδικτος, 2018

ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΜΥΚΟΝΟΥ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΜΥΚΟΝΟΥ

Είδος:     Υποδομές

Αρχική Χρήση: Σταθμός παραγωγής ενέργειας

Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται

Κατάσταση:   Σε λειτουργία

Επανάχρηση:  -

Περιοχή: Λίμνη, Χώρας Μυκόνου

Πληροφορίες: ΣΑΜΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, Η ΕΞΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΗ, ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ, Αθήνα 1998 (φωτ. 7-8): _Επωνυμία: Ηλεκτρική Εταιρεία Δήμου Μυκόνου _Πρώτη αναφερόμενη άδεια: 1926 / (προνομιακή) 1939 _Ημερομηνία εξαγοράς: 09-03-1960 _Ποσό και αντικείμενο εξαγοράς: 500.000 δρχ., ακίνητα, μονάδες παραγωγής τρεις (3), υλικά και δίκτυο _Πωλητές: Δ. Ι. Πασαλιάδης, Δήμαρχος Μυκόνου _Ιστορικό: Αρχικά η άδεια δόθηκε στον Δ. Κ. Ζουγανέλη (1926). Η επιχείρηση διέθετε 381 μονοφασικές παροχές. Στη ΔΕΗ προσλήφθηκαν 5 άτομα. Έγινε συμπληρωματική σύμβαση στις 29-09-1960 για την εξαγορά υλικών αξίας 23.750 δρχ. Μαρτυρίες: 1.    Λ. Παρασκευαΐδης: «Το 1957, το νησί διέθετε ηλεκτρικό ρεύμα μόνο ορισμένες ώρες το πρωί για τα νοικοκυριά, και το βράδυ από τη δύση έως τα μεσάνυχτα». 2.    Θ. Χατζής: «Πήγαμε με τα πόδια στο σπίτι του φίλου –που με φιλοξένησε μέχρι να βρω να νοικιάσω δικό μου– περνώντας μέσα από δαιδαλώδη σοκάκια, τα οποία ήταν αδύνατο ν' απομνημονεύσω την τοπογραφία τους λόγω σκοταδιού! Το μόνο που μπόρεσα να κρατήσω ήταν ο θόρυβος της ηλεκτρικής μηχανής της ΔΕΗ! Αυτό το στοιχείο αποτέλεσε και την πυξίδα μου για να γυρίζω στην Αλευκάντρα, για ένα τουλάχιστον μήνα, μέχρι να μάθω να περπατάω μέσα στη Χώρα (1964)». 3.    Δ. Λοΐζου-Βουλγαράκη: «Σε μια μοναδική φωτογραφία του 1926, που περιλαμβάνεται στο φωτογραφικό λεύκωμα «ΜΥΚΟΝΟΣ 1880-1960» (έκδ. Δήμος Μυκόνου 2002, σελ. 137) εικονίζεται η μεταφορά,  μέσα από τα σοκάκια, της πρώτης ηλεκτρικής μηχανής στο εργοστάσιο της περιοχής Λίμνη, στη Χώρα της Μυκόνου, που την τραβά τσουλώντας ένα τσούρμο εργατών (φωτ. 2).  Από προσωπική εμπειρία (δεκαετία 1960) να πω ότι, εκτός από τον εκκωφαντικό θόρυβο σε όλη τη γύρω περιοχή, άλλο ένα έντονο χαρακτηριστικό ήταν η ζέστη που σε άρπαζε απ’ τη μούρη όταν πέρναγες απέξω, καθώς οι τρεις μηχανές λειτουργούσαν σε υπόστεγο ανοιχτό χώρο. Όταν το εργοστάσιο μεταφέρθηκε εκτός Χώρας, στην περιοχή Χαρανού, και από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 έως και σήμερα, στο κτήριο της παλιάς Ηλεκτρικής Εταιρείας στεγάζονται τα Γραφεία της ΔΕΗ». (φωτ. 1a, 1b, 1c)».

Βιβλιογραφία-Πηγές: ΣΑΜΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, Η ΕΞΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΗ, ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ, Αθήνα 1998 Γεωργία Χειρχαντέρη, "Τα κτίρια των πρώτων ηλεκτρικών εταιρειών κατά την περίοδο 1889-1940. Ιδρυτικοί παράγοντες και σχεδιασμός. Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, 2014, σελ 751 φωτογραφικό λεύκωμα «ΜΥΚΟΝΟΣ 1880-1960», έκδ. Δήμος Μυκόνου 2002, σελ. 137 εφημ. Νέα Μύκονος, 1958-1960

Όνομα καταγραφέα*: Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη

Ημερομηνία καταγραφής**: 3 Απριλίου 2018

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

1α_Στο κτήριο αυτό, στην περιοχή Λίμνη της Χώρας Μυκόνου, στεγαζόταν η παλιά Ηλεκτρική Εταιρεία από το 1926.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 και μέχρι σήμερα, σ’ αυτό το κτήριο στεγάζονται τα Γραφεία της ΔΕΗ
(φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018)

1β_Στο κτήριο αυτό, στην περιοχή Λίμνη της Χώρας Μυκόνου, στεγαζόταν η παλιά Ηλεκτρική Εταιρεία από το 1926.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 και μέχρι σήμερα, σ’ αυτό το κτήριο στεγάζονται τα Γραφεία της ΔΕΗ
(φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018)

1γ_Στο κτήριο αυτό, στην περιοχή Λίμνη της Χώρας Μυκόνου, στεγαζόταν η παλιά Ηλεκτρική Εταιρεία από το 1926.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 και μέχρι σήμερα, σ’ αυτό το κτήριο στεγάζονται τα Γραφεία της ΔΕΗ
(φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018)

2_(αριστερά) Η μεταφορά το 1926 της πρώτης ηλεκτρικής μηχανής στο εργοστάσιο της περιοχής Λίμνη, μέσα από τα σοκάκια τη Χώρας Μυκόνου – (δεξιά) Τα μεθεόρτια

Πηγή : φωτογραφικό λεύκωμα «ΜΥΚΟΝΟΣ 1880-1960», έκδ. Δήμος Μυκόνου 2002, σελ. 137

3_Πρώτες σκέψεις για την ανάγκη μεταφοράς του Εργοστασίου της ΔΕΗ εκτός Χώρας 

και υποδείξεις νέας θέσης

Πηγή : εφημ. Νέα Μύκονος, Αύγουστος 1958, φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018

4_Ψήφισμα για απόρριψη της πρότασης μεταφοράς του εργοστασίου της ΔΕΗ στα Σπιτάλια

(σημερινό Παλιό Λιμάνι, 21-09-1958)

Πηγή : εφημ. Νέα Μύκονος, Οκτώβριος 1958, φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018

5_Ανακοίνωση παραχώρησης νέας ηλεκτροπαραγωγικής μηχανής 100 ίππων 

στο εργοστάσιο της Μυκόνου από τη ΔΕΗ

Πηγή : εφημ. Νέα Μύκονος, Μάιος 1959, φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018

6_Ανακοίνωση της ΔΕΗ για εξαγορά εγκαταστάσεων παραγωγής 

και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας (02-02-1960)

Πηγή : Νέα Μύκονος, Φεβρουάριος 1960, φωτ.: Παν. Γκιώκας, 2018

7_ΣΑΜΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, Η ΕΞΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ, Αθήνα 1998, φωτ. Ηρακλής Φασσουράκης

8_Γεωργία Χειρχαντέρη, "Τα κτίρια των πρώτων ηλεκτρικών εταιρειών κατά την περίοδο 1889-1940. Ιδρυτικοί παράγοντες και σχεδιασμός. Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, 2014, σελ 751