ΒΙ.Δ.Α. - ΒΙομηχανικά Δελτία Απογραφής: Ιουνίου 2018

Τρίτη 26 Ιουνίου 2018

Δημοτική Καπναποθήκη / TURMAK (Κιεζίν Ερμίν, William Carel Buschhammer) / Ιορδάνογλου / Δήμος Καβάλας, (40°56'18.2"N 24°24'33.3"E)

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Δημοτική Καπναποθήκη / TURMAK (Κιεζίν Ερμίν, William Carel Buschhammer) / Ιορδάνογλου / Δήμος Καβάλας, (40°56'18.2"N 24°24'33.3"E)

Είδος: Βιομηχανια

Αρχική Χρήση: Καπνεργοστάσιο / Καπναποθήκη

Εξοπλισμός: ?

Κατάσταση: Σώζεται

Επανάχρηση: Πολιτιστική χρήση

Περιοχή: Καβάλα

Πληροφορίες:

Δημοτική καπναποθήκη. Κτίστηκε το 1910 από τον ντονμέ Κιεζίν Εμίν.
Ο κάθε όροφος είναι 1302 m2. Εξαιρετική η προσπάθεια άμβλυνσης της έντονης οριζοντιότητας με τα καμπύλα αετώματα που συνδιάζονται με δίδυμες παραστάδες που φέρουν φυτικές διακοσμήσεις. Στη θέση των μεσότοιχων μονή παραστάδα φέρει πλούσιο φύλλωμα σε τοξωτή απόληξη.
Το 1920 ο Εμίν μαζί με τον Oλλανδό William Carel Buschhammer ίδρυσαν την περίφημη εταιρεία τσιγάρων TURMAK, (Καβάλα-Κων/πολη-Άμστερνταμ), της οποίας τα κουτιά σήμερα είναι συλλεκτικά. Μετά την ανταλλαγή, η καπναποθήκη περιήλθε στη ΔΑΠ και αγοράστηκε από τον Ιορδάνογλου.
Το 1970, επί δημαρχίας Ευάγγελου Ευαγγελίου, αγοράστηκε από το Δήμο Καβάλας.
Σήμερα λειτουργεί ως εκθεσιακό κέντρο με προοπτική να στεγάσει το Μουσείο Καπνού.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Πηγή : Δρ. Σαπφώ Αγγελούδη Ζαρκάδα αρχιτέκτων

μια ιστοσελίδα του πολιτιστικού κέντρου Καβάλας που θα μάλλον δεν εχει ανανεωθεί :

Όνομα καταγραφέα*: Στέλιος Παντελής

Ημερομηνία καταγραφής**:28-6-2009

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

πρόσοψη, φωτ.αρχείο κου Στέλιου Παντελή 28-06-2009

Το τελευταίο πακέτο TURMAC (Turkish-Macedonian Tobacco Company) παράγεται το 1960.
(Πηγή: Δημοτική Καπναποθήκη Καβάλας, Έκθεση με θέμα TURMAC.)
Πηγή : George Mmath

Καπναποθήκη Χατζή Σακίρ Ιμπραήμ πασά / Glenn Tobacco Co. / Π. Θεοδωρίδης / Θεοδωρίδη-Σαξαμάνογλου (40°56'14.9"N 24°24'22.0"E)

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Καπναποθήκη Χατζή Σακίρ Ιμπραήμ πασά / Glenn Tobacco Co. / Π. Θεοδωρίδης / Θεοδωρίδη-Σαξαμάνογλου (40°56'14.9"N 24°24'22.0"E)

Είδος: Βιομηχανια

Αρχική Χρήση: Καπνεργοστάσιο / Καπναποθήκη

Εξοπλισμός: ?

Κατάσταση: Εγκατελειμμένο

Επανάχρηση: -

Περιοχή: Καβάλα

Πληροφορίες:

Γιγαντιαίο συγκρότημα επτά τριώροφων και τετραώροφων καπναποθηκών αρχικής ιδιοκτησίας του πάμπλουτου ντονμέ Χατζή Σακίρ Ιμπραήμ πασά. Στα υπέρθυρα των κτιρίων σώζεται ακόμη το άστρο του Δαβίδ (magen David).
Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών τα κτίρια νοικιάστηκαν στα 1928-29 από την Glenn Tobacco Company, η οποία και τα αγόρασε το 1932.
Μεταπολεμικά τα μίσθωσε η επιχείρηση Π. Θεοδωρίδη.
Σήμερα ανήκουν στους Θεοδωρίδη-Σαξαμάνογλου.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Πηγή : Δρ. Σαπφώ Αγγελούδη Ζαρκάδα αρχιτέκτων

Όνομα καταγραφέα*: Στέλιος Παντελής

Ημερομηνία καταγραφής**:28-6-2009

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

πρόσοψη απο την οδό Φιλίππου,
φωτογραφικό αρχείο κου Στέλιου Παντελή 28-06-2009

Δευτέρα 25 Ιουνίου 2018

Ανεμόμυλοι Τυρού

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Ανεμόμυλοι Τυρού

Είδος: Βιοτεχνία

Αρχική Χρήση: Βιομηχανία τροφίμων

Εξοπλισμός: Σώζεται μερικώς

Κατάσταση: Εγκαταλελειμμένο

Επανάχρηση: Οικιστική χρήση

Περιοχή: Τύρος, Αρκαδία

Πληροφορίες:

Οι τρεις ανεμόμυλοι κατασκευάστηκαν γύρω στα 1920 από τον Κρανιδιώτη Πούλη. Αρχικοί ιδιοκτήτες ήταν ο Γιάννης Παρασκευάς στον έναν, ο Γιώργος Μαστοράκης στον άλλον και ο Χρήστος Ζαρόκωστας στον τρίτο. Αγοράστηκαν στη συνέχεια από τον Κώστα Μαστοράκη, τον Νικόλα Μαστοράκη και τον Παναγιώτη Μαστοράκη. Ένας τέταρτος ανεμόμυλος υπήρχε στην περιοχή του Απάνω Τυρού, στο λόφο που σήμερα φέρει το όνομα «Μύλος». Αυτός φτιάχτηκε από τον Ηλία Πολίτη γύρω στα 1880 με χρήματα που του έστειλε ο πατέρας του Μιχάλης Πολίτης, τρανός έμπορος στην Κωνσταντινούπολη. Δυστυχώς ο ανεμόμυλος αυτός με δυσκολία έπιανε τους ανέμους, γι' αυτό πολύ σύντομα σταμάτησε να λειτουργεί. Ο ιδιοκτήτης πούλησε αργότερα τα διάφορα εξαρτήματα στον Γιώργο Μαστοράκη για να τοποθετηθούν στο δεύτερο μύλο του.

Σήμερα στον ανεμόμυλο του Απάνω Τυρού σώζεται ο λιθόκτιστος κυλινδρικός τοίχος, απομεινάρι μιας άδοξης ιστορίας. Ποιός ξέρει επί πόσα χρόνια, άψυχο κουφάρι, με τί παράπονο θ' αγνάντευε από κει ψηλά τους τρεις ανεμόμυλους της Παραλίας και θα τους μακάριζε για την ευνοϊκή τους τύχη.

Δύσκολη η δουλειά του μυλωνά. Κάτασπρος από την κορφή ως τα νύχια, ήταν υποχρεωμένος ν' ανεβάζει το βαρύ σακί στην πλάτη, περίπου τριάντα σκαλοπάτια, και με υπομονή να περιμένει πότε θα φυσήξει ο αέρας για να δώσει κίνηση στις δέκα αντένες. Κι αυτές πάλι, με το κατάλληλο σύστημα που υπήρχε, έδιναν κίνηση στον οριζόντιο άξονα κι αυτός πάλι με οδοντωτούς τροχούς στον κατακόρυφο που κινούσε γρήγορα την πάνω μυλόπετρα. Αυτή έτριβε λίγο-λίγο το σιτάρι πάνω στην κάτω σταθερή μυλόπετρα και το αλεύρι διοχετευόταν στο σακί.

Γύρω στο 1955 οι τρεις ανεμόμυλοι έπεσαν στην αδράνεια, στην απραξία, στη σιωπή. Οι πετρελαιοκίνητες κι αργότερα οι ηλεκτροκίνητες φάμπρικες πήραν τη σκυτάλη από τους νερόμυλους και τους ανεμόμυλους. Παραμένει όρθια η κορμοστασιά τους "σαν αετοί χωρίς φτερά", βυθισμένοι στο λήθαργο, σύμβολα μιας εποχής για να μας θυμίζουν τις παλιές τους δόξες.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Οι Ανεμόμυλοι του Τυρού

Παραλία «Λυγαριά» στον Τυρό | Μια παραλία για τους … μυημένους!

Οι ανεμόμυλοι του Τυρού

Όνομα καταγραφέα*: Κωνσταντίνος Φασουράκης

Ημερομηνία καταγραφής**: 25/06/2018

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 08/04/2018

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 08/04/2018

Σερραία Σκουλίδης ΑΕ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Σερραία Σκουλίδης ΑΕ

Είδος: Βιοτεχνία

Αρχική Χρήση: Κλωστουφαντουργια

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Εγκαταλελειμμένο

Επανάχρηση: -

Περιοχή: Λευκώνας Σερρών

Πληροφορίες:

Ένα από τα πλέον επιφανή τέκνα της Σερραϊκής γης, ο Δημήτρης Σκουλίδης, «Ο Τοτός» της καρδιάς μας, έφυγε από τη ζωή την περασμένη Παρασκευή (18-7-2014) πλήρης ημερών (87 ετών). Η ταφή του έλαβε χώρα προχθές Δευτέρα (21/7/2014) το απόγευμα στο Κοιμητήριο της Καισαριανής, δίπλα στην αγαπημένη του κορούλα, την Κατερίνα. Γόνος αρχοντικής οικογένειας (αδερφοί Χριστόδουλος και Σοφοκλής Σκουλίδης), καταγόμενη από τις 40 Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης, εγκαταστάθηκε στην πόλη των Σερρών μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, του περασμένου αιώνα, όπου και διέπρεψε.
• Λαμπρό και κοφτερό μυαλό με ευαισθησίες αλλά και γωνίες, με ισχυρές απόψεις και θέληση, ο Δημήτριος Σκουλίδης είχε μια πολυσήμαντη, θυελλώδη, γόνιμη και αποτελεσματική διαδρομή. Ιδρυτικό και ηγετικό μέλος της ΕΠΟΝ Σερρών με πλούσια αντιστασιακή δράση για την οποία φυλακίστηκε στις φυλακές του Εφταπυργίου Θεσσαλονίκης, ως μελλοθάνατος, όπου μοιράστηκε το κελί του με τον Λεωνίδα Κύρκο.
• Ο εκλιπών, υπήρξε ο ιδρυτής της βιομηχανίας «Σκουλίδης ΑΒΕΕ» με δύο εργοστάσια στην πόλη των Σερρών και υποκαταστήματα σε όλες τις μεγάλες πόλεις. Η παραγωγή καναβατσότριχας με εξαγωγή στο εξωτερικό και διάφορα υφαντά, με ναυαρχίδα τη κουβέρτα «ΣΕΡΡΑΙΑ» κατέκτησε την αγορά εντός και εκτός της χώρας μας.
• Στα εργοστάσια της «Σκουλίδης ΑΒΕΕ» έβρισκαν δουλειά όλοι οι κατατρεγμένοι χωρίς καμία διάκριση. Η βιομηχανία στο «ζενίθ» της ακμής της, απασχολούσε πλέον των 300 εργαζομένων, κυρίως γυναίκες που εξελίχθησαν σε σπουδαίες υφάντριες. Ο Δημήτρης δεν μπορούσε να αρνηθεί δουλειά σε κανένα. Πολλοί από τους ευεργετηθέντες τον πίκραναν, με τα πρώτα προβλήματα της επιχείρησης, η οποία τελικά υπόκυψε σε μαρασμό. Θύμα της ελληνικής πραγματικότητας.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Έφυγε ο Δημήτρης Σκουλίδης Ο «Τοτός» της καρδιάς μας.

Δημήτρης Σκουλίδης (1927-2014) - Αριστερός, άρχοντας, ξεχωριστός

Όνομα καταγραφέα*: Κωνσταντίνος Φασουράκης

Ημερομηνία καταγραφής**: 25/06/2018

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 02/08/2017

Μύλος Ματσόπουλου (Μύλος του Αγαθοκλή)

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Μύλος Ματσόπουλου (Μύλος του Αγαθοκλή)

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Αλευρόμυλος

Εξοπλισμός: Σώζεται

Κατάσταση: Επανάχρηση

Επανάχρηση: Πολιτιστική χρήση

Περιοχή: Δήμος Τρικκαίων

Πληροφορίες:

Η πρώτη βιομηχανική επένδυση στα Τρίκαλα αφορούσε το βασικό είδος διατροφής, το αλεύρι. Το 1884 οι αδελφοί Αγαθοκλή από τη Ζαγορά Πηλίου ανήγειραν στην περιοχή Αληκαρά υδρόμυλο, ο οποίος άρχισε να λειτουργεί τον Ιούνιο του 1885, υπό την διεύθυνση του Αριστείδη Αγαθοκλή.

Μετά το 1901 τη διεύθυνση του μύλου αναλαμβάνει ο Γιώργος Αγαθοκλής. Το 1903 η φίρμα εμφανίζεται ως Αγαθοκλής και Σία. Συνέταιρος είναι ο Δημήτριος Ματσόπουλος, ηπειρώτικης καταγωγής, εγκατεστημένος στα Τρίκαλα μετά την απελευθέρωση. Κατά την περίοδο του συνεταιρισμού αυτού ο μύλος δυνάμεως 30 ίππων, κινείται δια ύδατος και ατμού. Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους εικάζεται ότι ο συνεταιρισμός Γ. Αγαθοκλή και Δ. Ματσόπουλου διαλύθηκε.

Το 1919 η φίρμα εμφανίζεται ως Μ. Γ, Αγαθοκλής και Σία. Συνέταιροι είναι οι Ιωάννης Γαλάνης, Δ. Πατσουρίδης και Δ. Χιωτέλης. Τη διεύθυνση του μύλου έχει ο Ι. Γαλάνης ο οποίος το 1928 προβαίνει σε ριζική ανακαίνιση του μύλου. Η επένδυση όμως αυτή, λόγω μεγάλου συναγωνισμού με τους μύλους του Βόλου, δεν αποδίδει, η εταιρεία πτωχεύει και ο Γαλάνης αυτοκτονεί.

Κατά την δεκαετία του 1930 η παραγωγή του μύλου ανέρχεται σε 14 τόνους ημερησίως. Την περίοδο αυτή την εκμετάλλευση του μύλου έχει η οικογένεια Ματσοπούλου. Το 1941 ο Ιωάννης Ματσόπουλος αγοράζει από την Κτηματική Τράπεζα το μύλο αντί 2.100.000 δρχ. Στη δεκαετία του 1950 η παραγωγή του μύλου ανέρχεται σε 36 τόνους το 24ωρο. Την περίοδο αυτή εργάζονται στο μύλο 15 άτομα με ημερομίσθιο 35 δραχμές. Το 1972 ο Ματσόπουλος νοικιάζει τον μύλο αντί 15.000 μηνιαίως στην εταιρεία Κατσιάκου. Ο μύλος λειτουργεί υπό την διεύθυνση του Κατσιάκου ως το 1984, οπότε και κλείνει.

Το 1977, λίγο πριν από το θάνατό του ο Ιωάννης Ματσόπουλος δωρίζει τον μύλο στον Δήμο Τρικκαίων.

Το κτιριακό συγκρότημα του κυλινδρόμυλου αποτελεί στο σύνολό του, το μοναδικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής μιας τυπολογίας κτηρίων κυλινδρόμυλων, που ξεκίνησε τον 18^ο αιώνα και διατηρήθηκς μέχρι και το τέλος του 19^ου αιώνα. Το συγκεκριμένο κτίσμα του κυλινδρόμυλου κτίστηκε στα 1884 και παρέμεινε σε λειτουργία μέχρι το 1980.

Κατά τη χρονική περίοδο των τελευταίων δεκαετιών του προηγούμενου αιώνα, στη χώρα μας και ιδιαίτερα στη θεσσαλία, γίνονται τα πρώτα βήματα βιομηχανοποίησης της αγροτικής παραγωγής με αντιπροσωπευτικό δείγμα, αξιόλογο λειτουργικά, κατασκευαστικά και μκορφολογικά το υπο μελέτη κτήριο.

Το κτήριο του κυλινδρόμυλου είναι τετραώροφο, ορθογωνικής κάτοψης, περιβαλλόμενο από κτήρια συνοδείας μονώροφα ή διώροφα, απαραίτητα για τη λειτουργία του και που αποτελούν μεταγενέστερςε κατασκευές.

Το σύνολο των κτισμάτων βρίσκεται μέσα σε δημοτικό πάρκο που διασχίζεται από ποτάμι, συνολικής έκτασης 80 στρεμμάτων.

Πηγή: http://ergotexniki.blogspot.com/2014/06/blog-post_2026.html

Βιβλιογραφία-Πηγές:

http://ergotexniki.blogspot.com/2014/06/blog-post_2026.html

Ο Μύλος Ματσόπουλου εγκαινιάζεται επισήμως ως Βιομηχανικό Μουσείο

http://mylosmatsopoulou.gr/

https://trikalacity.gr/building/polychoros-technis-ke-politismou-mylos-matsopoulou/

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου

Ημερομηνία καταγραφής**: 25/6/2018

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.