Κοινοτικό Ελαιοτριβείο Αγίας Παρασκευής «Του Κοινού η Μηχανή»

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Κοινοτικό Ελαιοτριβείο Αγίας Παρασκευής «Του Κοινού η Μηχανή»

Είδος:     Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Βιομηχανία τροφίμων

Εξοπλισμός:   Σώζεται

Κατάσταση:   Σε μουσείο

Επανάχρηση:  Πολιτιστική χρήση

Περιοχή: Αγία Παρασκευή Λέσβου

Πληροφορίες: Το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας βρίσκεται σε ένα από τα ομορφότερα χωριά της Λέσβου, την Αγία Παρασκευή, στεγάζεται σε αναπαλαιωμένο λιθόχτιστο κτήριο του 1910 και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Η ιστορία του χώρου είναι μακρά. Ακολουθούν τα βασικά κομβικά ορόσημα της ιστορίας του: Το Κοινοτικό Ελαιοτριβείο θεμελιώθηκε το 1910 και λειτούργησε την επόμενη χρονιά, με πρωτοβουλία των κατοίκων και των ομογενών της Αγίας Παρασκευής γι’ αυτό και ονομάστηκε «Του Κοινού η Μηχανή». Η λειτουργία του Κοινοτικού Ελαιοτριβείου ολοκληρώθηκε οριστικά το 1967, μετά από περίπου 55 χρόνια λειτουργίας, καθώς η δικτατορία συνέλαβε τα περισσότερα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου. Ο χώρος του Κοινοτικού Ελαιοτριβείου μετατράπηκε το 1985 σε Πολύκεντρο, σε μια προσπάθεια διάσωσης των βιομηχανικών κτηρίων της Λέσβου. Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής Λέσβου παραχώρησε το 2004 τη χρήση του χώρου στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, με σκοπό να δημιουργηθεί το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου. Το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου λειτούργησε το 2006 και αποτελεί «μουσείο του εαυτού του», ένα ζωντανό μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς και επίκεντρο της πολιτιστικής ζωής του νησιού. Πηγή πληροφοριών : Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς www.piop.gr Το κοινοτικό ελαιοτριβείο της Αγίας Παρασκευής κτίστηκε με πολλές ώρες εθελοντικής εργασίας και οικονομική βοήθεια μεταναστών στο εξωτερικό, παρ’ όλες τις απειλές και προειδοποιήσεις που δέχτηκαν από τους ιδιοκτήτες ιδιωτικών ελαιοτριβείων της περιοχής. Από τα κέρδη της λειτουργίας του κοινοτικού ελαιοτριβείου, η κοινότητα πλήρωνε τα δίδακτρα φτωχών μαθητών, αγόραζε σχολικά βιβλία και φρόντιζε για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των απόρων. Σίγουρα δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε ότι εκτός από τα παραπάνω, με τα κέρδη της «Μηχανής του Κοινού» χτίστηκαν και τα εκπαιδευτήρια της Αγίας Παρασκευής που λειτούργησαν για πρώτη φορά το 1927-28 και δεσπόζουν ακόμη και σήμερα μεγαλόπρεπα στον κεντρικό δρόμο του χωριού. Αρχιτεκτονικά, να πούμε ότι το κοινοτικό ελαιοτριβείο Αγίας Παρασκευής, αν και δε μελετήθηκε από ειδικευμένους μηχανικούς, ακολουθεί το αρχιτεκτονικό μοντέλο των εργοστασίων του Ισηγόνη στη Σμύρνη, το οποίο πιθανότατα έχει μελετηθεί από Άγγλους μηχανικούς. Πηγή: Παναγοπούλου Μαρία, Η Βιομηχανική Λέσβος του 19ου και 20ου αιώνα, ΕΜΠ 2011-2012 φωτο: Κώστας Ζερμπίνος_22/9/2020 Οι Δ. Δακανάλης, Σ. Μπουμπιώτης, Α. Τσιγκούνης και Χ. Φλώρος εκπόνησαν τη μελέτη αποκατάστασης και επανάχρησης του Ελαιοτριβείου Αγίας Παρασκευής στη Λέσβο. Στο βιβλίο του Ν. Σηφουνάκη, παρουσιάζονται σχέδια και φωτογραφίες. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Β' Πανευρωπαϊκή 'Εκθεση Αρχιτεκτονικής που έγινε στην Αθήνα (25/5-15/6/88). βίντεο καταγραφή Κώστας Ζερμπίνος

Βιβλιογραφία-Πηγές: www.piop.gr https://www.followjoseph.com/ https://www.kathimerini.gr/ https://e-rodios.blogspot.com/ https://issuu.com/mariapanagopoulou/docs/teuxos_high Νίκος Σηφουνάκης, Βιομηχανικά κτίρια στη Λέσβο. Ελαιοτριβεία – Σαπωνοποιεία. 19ος και αρχές του 20ού αιώνα, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1986

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου

Ημερομηνία καταγραφής**: 18/3/2020

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr

Πηγή: www.piop.gr