Παλιός νερόμυλος Πικερμίου

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Νερόμυλος Πικερμίου

Είδος:     Προβιομηχανικό

Αρχική Χρήση: Αλευρόμυλος-Νερόμυλος

Εξοπλισμός:   Σώζονται ελάχιστα

Κατάσταση:   Ερείπιο

Επανάχρηση:  -

Περιοχή: Πικέρμι

Πληροφορίες: Σηµαντικό ρόλο στην όλη ιστορική πορεία του Πικερµίου και του Ντραφίου φαίνεται ότι διεδραµάτισε η παρουσία του Μεγάλου Ρέµατος ή Βαλανάρη. Στις όχθες του εντοπίζεται ο µεγάλος νερόµυλος, ερείπια παλιάς γέφυρας και δεξαµενή, τα οποία σήµερα βρίσκονται εντός του κτήµατος Ροσόλυµου. Ο υδατόπυργος κτίστηκε το 1876, σύµφωνα µε επιγραφή η οποία βρίσκεται πάνω στο δυτικό τοίχωµα του πύργου, και συγκεκριµένα λέει: «ΜΙΛΟΣ ΤΟΥ – Ν.∆. – Η.Π. – 1876». Σύµφωνα µε τους Γκινοσάτη - Κανάκη: «Ιδιαίτερο νοµικό καθεστώς υπάρχει για τα ύδατα του ρεύµατος “Βαλανάρη”. Σύµφωνα µε πωλητήρια συµβόλαια των ετών 1894 και 1924 το κτήµα Πικέρµι, καθώς και το κτήµα Ντράφι είχαν την αποκλειστική χρήση των υδάτων του ρεύµατος “Βαλανάρη”, κατά 12ωρο έκαστο». Ο µύλος που υπήρχε κάποτε απέναντι από τη µονή και δίπλα στη ρεµατιά περιγράφεται γλαφυρότατα από τον Καµπούρογλου: «Πώς να λησµονήση κανείς τον ποιητικότατον νερόµυλον της Στέρνας, που ήκµαζε και κατά τα έτη της πρώτης νεότητός µας ακόµη, χωµένος µέσα σε κισσούς και σε µυρτιές; Παρακολουθώ το νερόν που του έδιδεν άλλοτε τη δύναµιν και την κίνησιν – στοιχεία κάποιας ζωής κι αυτά. [...] Από τον Πλάτανον το νερόν προχωρεί ολίγον και χύνεται στην µεγάλην στέρναν, που έχει ακούσει, αιώνας τώρα, τόσα τραγούδια, αλλ’ εξακολουθεί να επαναλαµβάνη µόνο εκείνο που της κανοναρχεί η αµπολή. Από την στέρναν τότε το νερόν τρέχει εις ένα κτιστόν αυλάκι, το οποίον σχηµατίζει την κορυφογραµµήν ενός µεγάλου και παλαιότατου τοιχώµατος που είναι καταστόλιστον από πολυτρίχια. Παραµερίζει κανείς τα κλαργιά, προχωρεί επάνω εις τα χείλη του αυλακιού δύο βήµατα εµπρός και ένα πίσω, και διευθύνεται προς το χαίνον πελώριον στόµα της ξύλινης νεροσυρµής, που δέχεται το νερόν και το αφίνει να πέση µε δύναµιν, σαν µικρός καταρράκτης, εις τον νερόµυλον. Και τώρα που ερειπώθη από την αχρηστίαν ο µύλος αυτός, νοµίζει κανείς, ότι θα ιδή ακόµη να προβάλη από την πορτίτσα του ο λιπόσαρκος γερω-µυλωνάς µε το αλευρωµένον του κεφάλι, και ότι θα νιώση την ευωδία του αλέσµατος, µε το οποίον κατεσκευάζοντο κάτι περίφηµα µικρά ψωµάκια, γνωστά εις τους επισκέπτες µε το όνοµα Καλογεράκια. Και το νερόν εξακολουθεί να τρέχη τον κατήφορον και να ποτίζη ό,τι ευρίσκει εις τον δρόµον του, ίσως δια να µη λησµονηθή το προαιώνιον των πανηγυριών της Πεντέλης δίστιχον: Σαν της Πεντέλης το νερό που πάει το ρέµµα-ρέµµα έτσι να πάει το αίµα του που λέει κακό για µένα». Σε µικρή απόσταση από τα ερείπια του µύλου βρίσκεται µια µεγάλη παλιά πετρόκτιστη στέρνα, η οποία φυσικά σήµερα έχει περιέλθει σε αχρηστία. Μέχρι τις αρχές του 2000 στο µέσο της δεξαµενής υπήρχε ένας µεγάλος τσιµεντένιος κώνος. Αργότερα εξαφανίστηκε από άγνωστη αιτία. Αποσπάσματα από το βιβλίο: Ορεσίβιος, Πεντέλη. Από τους βυζαντινούς χρόνους έως τη σύγχρονη εποχή (Μέρος Β)

Βιβλιογραφία-Πηγές:       1.      Γκινοσάτης Παναγιώτης - Κανάκης ∆ηµήτριος: «Περί του Γαιοκτητικού Καθεστώτος του Πικερµίου». Πνευµατικό Κέντρο ∆ήµου Μαρκοπούλου: “ΣΤ΄ Επιστηµονική Συνάντηση Νοτιοανατολικής Αττικής”, Μαρκόπουλο 1995       2.      «Ο Αναδροµάρης της Αττικής», σελ. 67-68, εκδ. Καραβία, 1996       3.      Ορεσίβιος, Πεντέλη. Από τους βυζαντινούς χρόνους έως τη σύγχρονη εποχή (Μέρος Β), Αθήνα 2016, σσ.20, 27-28       4.  http://www.greece.com/photos/       5. https://www.facebook.com/groups/411494725690017/permalink/1164887547017394/

Όνομα καταγραφέα*: Νέστορας Λάππας, Μαριλένα Βακαλοπούλου

Ημερομηνία καταγραφής**: 28/2/2019

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Παλιός Νερόμυλος Πικερμίου I by Vasiliki
πηγή: http://www.greece.com/