Πέμπτη 10 Ιανουαρίου 2019

ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΜΙΧΟΥ



Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΜΙΧΟΥ
Είδος:     Προβιομηχανικό
Αρχική Χρήση: Βιομηχανία τροφίμων
Εξοπλισμός:   Σώζονται ελάχιστα
Κατάσταση:   Εγκαταλελειμμένο
Επανάχρηση:  -
Περιοχή:  ΔΡΑΚΕΙΑ, ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Πληροφορίες:
Σε συνεχεια των οσων σας ανεφερα σχετικα με το ελαιοτριβιο του Μιχου στηνΔρακεια, παντοτε βασιζομενος στα λεγομενα του αειμνηστου πατερα μου, θα ηθελα να συμπληρωσω και τα εξης
(επαναλαμβανω οτι προκειται για αφηγησεις του πατερα μου που τις επαναλαμβανε κατα καιρους, οποτε το εφερνε η συζητηση και που παντοτε αφηγοταν τις αναμνησεις του χωρις να παραποιει καθε φορα αυτα που ελεγε. Αυτο σημαινει οτι προκειται για αληθινα γεγονοτα).
Το εν λογω ελαιοτριβειο το δουλεψε ο πατερας μου μαζι με τον πατερα του που ειχε την ειδικοτητα του μυλοχαρακτη. Αυτο αλλωστε το αναφερει και το δελτιο ταυτοτητας του παππου μου που ειχε γεννηθει στην Μακρυνιτσα και το οποιο εχω κειμηλιο. Το ελαιοτριβειο αυτο λειτουργουσε ταυτοχρονα και σαν νερομυλος χρησιμοποιωντας την δυναμη του νερου απο το παρακειμενο ρεμα. Αυτο γινοτανε κατ' επιλογη αναλογως του τι ηθελαν να αλεσουν αλλαζοντας την θεση των ιμαντων στις μυλοπετρες. Ο παππους μου χαραζε τις μυλοπετρεςκαι ηλεγχε το αλευρι πιανοντας το για να εξετασει ποσο χοντρο η λεπτο ηταν και να διορθωσει το μεσοδιαστημα στις μυλοπετρες.
Ητανε τοσο τελειες οι εγκαταστασεις που ο μυλος διεθετε στον αυλειο χωρο σιδηροτροχιες με μικρα βαγονετα στα οποια εναποθεταν οι πελατες τις ελιες η το σταρι και τα προωθουσαν σε αποθηκες περιμενωντας την σειρα τους. Καποια φορα ειχαν αναψει φωτια μαλλον για μαγειρευμα η για καποιον αλλον λογο. Αυτο το ειδαν απο ψηλα προφανως απο το Πλιασιδι οι Γερμανοι, νομισαν οτι επροκειτο για ανταρτες και εριξαν καποιους ολμους προς το σημειο που βρισκοτανε ο μυλος. Ενας απο αυτους δεν εσκασε , τον βρηκε ο παππους μου τον πηρε στα χερια και τον απομακρυνε πιο κατω στο ρεμα για να μην σκασει ενδεχομενως απο την μετατοπιση του απο το νερο του ρεματος. Το σημαντικοτερο γεγονος που μου διηγηθηκε ο πατερας μου σχετιζεται με το τραγικο περιστατικο της εκτελεσης των ανδρων απο τους Γερμανους. Εκεινο το πρωι ο πατερας μου πηρε το γαιδουρακι απο το μυλο οπως εκανε τακτικα για να ανεβει στο χωριο μην γνωριζοντας τι ακριβως συνεβαινε. Στην ακρη του χωριου στα πρωτα σπιτια μια γυναικα βγηκε απο το σπιτι της τον σταματησε εξηγωντας του οτι οι Γερμανοι ειχαν συγκεντρωσει τους ανδρες στο καφενειο του χωριου και τους ειχαν κλεισει εκει. Μαλιστα του προτεινε να τον κρυψει καπου στο σπιτι της. Ο πατερας μου εφυγε πισω αμεσως ετρεξε στον μυλο, οπου ενημερωσε τον παππου μου για το τι συνεβαινε στο χωριο. Πηραν καποια πραγματα μαζι τους και εφυγαν τρεχοντας απο το ρεμα προς τα κατω. Με λιγα λογια αν δεν υπηρχε αυτη η γυναικα οπως μου ειπε ο πατερας μου θα προχωρουσε λιγο ακομη και θα εβγαινε στην πλατεια με ολα τα επακολουθα.
Ηταν τοτε 17 χρονων. Αυτα τα λιγα εχω να σας διηγηθω για την ιστορια του νερομυλου.
Πηγή : προσωπική μαρτυρία του κου Kiliderka Sokol


Βιβλιογραφία-Πηγές:




Όνομα καταγραφέα*:  Kiliderka Sokol 
Ημερομηνία καταγραφής**: 05-01-2019
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς


φωτογραφικό αρχείο κας Μαρίας Παναγιώτου , 10-02-2019

1 σχόλιο:

  1. Στις αρχές του 1900 ο προπάππους μου Ιωάννης Μίχος αποφάσισε, λόγω και του προσοδοφόρου εμπορίου ελαιών στην Ευρώπη μέσω Ρουμανίας, στην οποία διατηρούσε αποθήκες ελαιών με τον αδερφό του Σπυρίδωνα, να αναμορφώσει το μικρό ελαιοτριβείο που προϋπήρχε στην ίδια θέση. Έτσι λοιπόν εκμεταλλευόμενος το ποτάμι το 1909 κτίζει το 2ο μεγαλύτερο υδροκίνητο ελαιοτριβείο-αλευρόμυλο, την "φαγάνα" όπως την έλεγαν οι παλιότεροι (Ισόγειο ελαιοτριβείο, πάνω όροφος αλευρόμυλος). Εκτός του ελαιοτριβείου κτίζει μια αποθήκη-στάβλο (ισόγειο στάβλος, πάνω όροφος αποθήκη ελαιών) καθώς και δεξαμενές, στέγαστρα αποθήκευσης κλπ. Το ελαιοτριβείο διέθετε και τα δικά του ζώα εργασίας για την μεταφορά ελαιών. Όποιος έφερνε ελιές καταγραφόταν και τις αποθήκευε μέχρι να "πατηθούν" σε ένα από τα δεκαέξι διαμερίσματα της αποθήκης, κλείδωνε την πόρτα και κρατούσε το κλειδί μέχρις ότου έρθει η σειρά του. Όταν ερχόταν η ώρα για την έκθλιψη των ελαιών, αυτές φορτώνονταν σε βαγονέτα και μέσω σιδηροτροχιών που ξεκινούσαν μέσα από την αποθήκη περνούσαν από την ενσωματωμένη σε αυτές πλάστιγγα ζυγίζονταν και κατέληγαν στο πλυντήριο και αφού πλένονταν το ανατρεπόμενο βαγονέτο τις έριχνε στις μυλόπετρες για έκθλιψη. Με τον πολτό γεμίζονταν τα τσαντήλια και φορτώνονταν στις δύο υδραυλικές πρέσες που έχουν έρθει από την Μασσαλία. Η αντλία που ανέβαζε την πίεση στις πρέσες πρέπει να είναι κι αυτή γαλλική. Ο υπόλοιπος εξοπλισμός είναι κατασκευασμένος στον Βόλο από την βιομηχανία Γκλαβάνη. Η ρόδα που δίνει κίνηση είναι σε οριζόντια(ξαπλωτή) θέση σε ειδικό διαμέρισμα εντός του ελαιοτριβείου. Στον πάνω όροφο λειτουργούσε αλευρόμυλος, ουσιαστικά μια ξύλινη κατασκευή με μυλόπετρες και βοηθητικά εργαλεία. Τους καλοκαιρινούς μήνες ο αλευρόμυλος λειτουργούσε με την βοήθεια δεξαμενών αποθήκευσης νερού λόγω μειωμένης στάθμης νερού στο ποτάμι. Το ελαιοτριβείο μετά τον θάνατο του προπάππου το ανέλαβε η γιαγιά μου Χριστίνα Μίχου και ο σύζυγός της Χρίστος Μιχόπουλος, έμπορος από Βόλο. Πριν την κατοχή εξοπλίστηκε με ηλεκτρογεννήτρια για φωτισμό και υπάρχει ακόμα η καλωδίωση. Μετά την εκτέλεση του παππού μου το 1943 στη Δράκεια από τα γερμανικά στρατεύματα, το ελαοτριβείο συνέχισε να λειτουργεί από την γιαγιά μου κι αργότερα από τον πατέρα μου Απόστολο Μιχόπουλο μέχρι τις αρχές τις δεκαετίας του 1970. Ο εξοπλισμός του σώζεται σχεδόν ολόκληρος.

    Μιχόπουλος Χρήστος

    ΑπάντησηΔιαγραφή