Τετάρτη 22 Αυγούστου 2018

Σφαγεία Ταύρου


Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: Σφαγεία Ταύρου
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Βιομηχανία τροφίμων
Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται
Κατάσταση:   Επανάχρηση
Επανάχρηση:  -
Περιοχή: Ταύρος
Η0 ανέγερση των νέων ευρύτερων σφαγείων της πόλης των Αθηνών, αποφασίστηκε επί δημαρχίας Εμμ. Μπενάκη, σε εφαρμογή του νόμου «περί ανέγερσης δημοτικών σφαγείων» του 1908 (Ν. ΓΤΙ΄  21-5-1908).  Η ψήφιση του δραστηριοποίησε το Δήμο Αθηναίων, ο οποίος προκειμένου να κατασκευάσει νέα Δημοτικά Σφαγεία που θα εξυπηρετούσαν την πόλη, εξέφρασε προς την Κυβέρνηση την ευχή, όπως της παραχωρηθεί το δημόσιο κτήμα στη θέση Βουνό ή Χαμοστέρνα, μεταξύ της οδού Πειραιώς και των φυλακών Συγγρού. Για το σκοπό αυτό το Υπουργείο των Οικονομικών παραχώρησε δωρεάν, οικόπεδο 77.821 τ.μ. [1], και το υπόλοιπο τμήμα της συνολικής έκτασης των 84,403 στρεμμάτων, απαλλοτριώθηκε[2].
Η εκτέλεση του έργου αποφασίστηκε με δημοπρασία και σε σχέδια τροποποιημένα από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, βάσει αυτών του κρατιδίου της Γερμανίας Όφενμπαχ. Άλλωστε ο νόμος ΓΤΙ΄ προδιέγραφε ίδρυση σφαγείου με παράρτημα ζωαγοράς, αντίστοιχου των Ευρωπαϊκών, σε σχέδιο που θα εγκρινόταν από το Υπουργείο Εσωτερικών. Υλοποιήθηκε τελικά σε έκταση 16.950 τμ.[3] σε σχέδια του μηχανικού Κ. Ζάννα, την περίοδο μεταξύ των ετών 1914-1916 και ακολουθούσε τις γενικότερες μέχρι τότε προδιαγραφές. Εγκαινιάστηκε το 1920, επί δημαρχίας Σπ. Πάτση.
Το συγκρότημα που ήταν περιτειχισμένο, περιελάμβανε διάφορα κτίσματα, όπως διεύθυνσης, χώρους εισπράκτορα, αστυκτηνίατρου, αστυνόμου, φύλακα, σταθμού Χωροφυλακής, ένα καφενείο και τρία υπόστεγα. Πρωτοπορία ο κλίβανος, όπου καταστρέφονταν οι υγρές ουσίες, και το πλούσιο φρέαρ με το άφθονο νερό και τη δεξαμενή του. Μετά τη δεκαετία του 1950, τα δημοτικά σφαγεία εμπλουτίστηκαν σταδιακά με νέες κτιριακές εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική δόμηση του χώρου μέχρι το 1968, όταν σταμάτησε η  λειτουργία του.
΄Οταν απομακρύνθηκαν τα σφαγεία, ο χώρος χρησίμευσε για τη στέγαση αποθηκών και διαφόρων υπηρεσιών του Δήμου Αθηναίων. Αποδόθηκε το 1982, ως προς τη χρήση, στο Δήμο Ταύρου, ο οποίος τα τελευταία χρόνια προχώρησε σε μερική αποκατάσταση του συγκροτήματος, χωρίς να έχει ακόμη ολοκληρωθεί η επανάχρησή του. Σήμερα σώζονται όσα κτίσματα, έχουν κηρυχθεί ως διατηρητέα, όπως τρία επιμήκη κεραμοσκεπή κτίσματα, η πύλη των σφαγείων προς την οδό Πειραιώς, καθώς και μέρος της παλαιάς μάνδρας.


[1]Το οικόπεδο διαστάσεων 225,50 μ. Χ  388 μ. Χ 212 μ. Χ 384μ., συνόρευε ανατολικά με το εργοστάσιο Σταμόλη και διάφορες άλλες ιδιοκτησίες, δυτικά με οδό που οδηγούσε στη Χαμοστέρνα, βόρεια με την οδό Πειραιώς και νότια με γήπεδα του Δημοσίου και Τ. Λούη. 536/30-12-1908  παραχωρητήριο. Γενικό βιβλίο εκποιήσεων, αρ. 387324/15-1-1909. Πηγή: Τμήμα Δημοτικής Περιουσίας Δήμου Αθηναίων
[2]Β. Διάταγμα  9-6-1909 περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κτημάτων παρά την οδόν Πειραιώς εις θέσιν Βουνόν ή Χαμοστέρνες προς ανέγερσιν σφαγείων και ζωαγοράς του Δ.Α., ΦΕΚ 130/Α/11-6-1909.Πηγή: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων
[3]Από την αρχική παραχωρημένη έκταση, τμήμα 57.848,30 τ.μ. κατέλαβε με επίταξη το 1925 το Δημόσιο όπου και έκτισε προσφυγικά παραπήγματα για την προσωρινή στέγαση των προσφύγων. Αργότερα χώρος 3.022,70 τ.μ., παραχωρήθηκε το 1930 από το Δημόσιο στην εταιρεία Υδάτων ως αποθηκευτικός χώρος. Το τμήμα αυτό διεκδικήθηκε από το Δήμο Αθηναίων το 1957 με αγωγή  κατά της εταιρίας Υδάτων. Πηγή: Τμήμα Δημοτικής Περιουσίας Δήμου Αθηναίων


Βιβλιογραφία-Πηγές:
·        Δανιήλ Μαρία,  Το έργο της Αρχιτεκτονικής Υπηρεσίας του Δήμου Αθηναίων, 1835-1912. Διδακτορική Διατριβή ΕΜΠ, 2017

Όνομα καταγραφέα*: Μαρία Δανιήλ
Ημερομηνία καταγραφής**: 19-8-2018
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς


 
Εικ. 1, Αεροφωτογραφία συγκροτήματος σφαγείων Ταύρου, 2013. Πηγή:  http://okeanis.lib.teipir.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/1078/pol_00965.pdf?sequence=1&isAllowed=y


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου