Τετάρτη 4 Ιουλίου 2018

ΙΖΟΛΑ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: ΙΖΟΛΑ
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Εργοστάσιο ηλεκτρικών συσκευών
Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται (?)
Κατάσταση:   Εγκαταλελειμμένο
Επανάχρηση:  Εμπορική χρήση
Περιοχή: Βοιωτία
Πληροφορίες:
Ήταν 1930, όταν ο Παναγιώτης Δράκος από την Θήβα, ένας πραγματικά δαιμόνιος επιχειρηματίας, αποφασίζει να δημιουργήσει την ΙΖΟΛΑ, μια εταιρία που έμελλε να αλλάξει για πάντα την καθημερινότητα των Ελλήνων.
«Πολιτισμός» σε κάθε σπίτι
Ο Παναγιώτης Δράκος έχει όραμα και βλέπει μπροστά. Όχι, η Ελλάδα δεν θα έμενε για πάντα με το ψυγείο με τον πάγο ή δεν θα μαγείρευε στη γκαζιέρα. Το ηλεκτρικό ρεύμα, θα έμπαινε σε κάθε σπίτι, σε κάθε πόλη και χωριό και οι άνθρωποι θα βελτίωναν τη ζωή τους με νέες, πρωτοποριακές ηλεκτρικές συσκευές, όπως στο εξωτερικό.
Το όραμά του, αντιμετωπιζόταν άλλοτε με απορία και άλλοτε με δυσπιστία καθώς δύσκολα μπορούσαν να πειστούν οι συνομιλητές του, πως η Ελλαδίτσα του 1930 κάποτε θα διαθέτει σπίτια με «επαγγελματικούς» φούρνους και ψυγεία. Εκείνος όμως, δεν το έβαλε κάτω. Ήξερε, πως στη χώρα αυτή, αρκεί ένα όραμα για να σηκωθούν τα μανίκια και να δουλέψουν τα χέρια. Και δεν έπεσε έξω.
Δημιουργεί το πρώτο του εργοστάσιο στη Θήβα, τον τόπο καταγωγής του και αργότερα ένα ακόμη, αυτή την φορά στην Αττική και συγκεκριμένα στην Καλλιθέα. Τα δύο εργοστάσια της ΙΖΟΛΑ, αποτέλεσαν «κυψέλη» όχι μόνο εγχώριας παραγωγής-καθώς έφθασαν να «βγάζουν» πάνω από 800.000 συσκευές ετησίως - αλλά και εργασιακό παράδεισο καθώς εκεί εργάζονταν πάνω από 2.500 υπάλληλοι.
Η ΙΖΟΛΑ, έρχεται σε μια εποχή που η Ελλάδα προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της και που οι μικρές «πολυτέλειες», όπως οι ηλεκτρικές συσκευές αποτελούν όχι απλά μέρος της καθημερινότητάς μας, αλλά τρανές αποδείξεις ευμάρειας και κοινωνικής ανόδου…
Οι χρυσές λίρες που πλήρωσαν την πρώτη ηλεκτρική κουζίνα
Ιστορικής σημασίας είναι πλέον το περιστατικό που είχε αφηγηθεί ο γιος του Παναγιώτη Δράκου, Γιώργος, πως όταν 1951, παρουσιάστηκε στον Τύπο η πρώτη ηλεκτρική κουζίνα, κατασκευής ΙΖΟΛΑ, κόπηκε το τιμολόγιο στο όνομα του ιδρυτή της εταιρίας. Τότε, ο Παναγιώτης Δράκος, φανερά συγκινημένος, εξόφλησε το τιμολόγιο με χρυσές λίρες «για να πάει γούρι». Και πήγε.
Οι πωλήσεις ηλεκτρικής κουζίνας στην αρχή ήταν χαμηλές. Πολλοί ήταν εκείνοι που δίσταζαν να την βάλουν το σπίτι τους και ακόμη περισσότεροι εκείνοι που δεν άντεχαν οικονομικά να την αγοράσουν. Έτσι, στο τετράμηνο του 1951 πουλήθηκαν 260 συσκευές. Τον Αύγουστο του 1952, κυκλοφορεί τοπρώτο ελληνικό ψυγείο, ενώ ολόκληρο το 1952 πουλήθηκαν 1.514 συσκευές. Το 1953, οι πωλήσεις έφθασαν τις 4.175.
Και ενώ μπορεί οι πωλήσεις αυτές να μας φαίνονται χαμηλές σήμερα, όμως είναι ενδεικτικές για το κλίμα της τότε Ελλάδας. Τα χρόνια περνούν, το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων ανεβαίνει και η ανάγκη τους για «καλή ζωή» είναι πλέον έντονη. Τα ψυγεία και οι κουζίνες ΙΖΟΛΑ μπαίνουν σε όλα τα νέα νοικοκυριά και δεν είναι λίγες οι φωτογραφίες της εποχής που απεικονίζουν τη νοικοκυρά του σπιτιού να ποζάρει όλο καμάρι πλάι στην καινούργια της κουζίνα.
Η άνοδος-και η πτώση…
Oι πωλήσεις εκτοξεύονται και το 1974, η ΙΖΟΛΑ φιγουράρει ανάμεσα στις100 κορυφαίες ελληνικές βιομηχανίες. Ωστόσο, τα πρώτα σύννεφα, δεν αργούν να φανούν. Παρά την εξαιρετική πορεία της εταιρίας, ο ανταγωνισμός δεν αργεί να έρθει. Το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων έχει ανέβει και η ζήτηση για σύγχρονες ηλεκτρικές συσκευές, είναι πλέον μεγάλη. Ο Παναγιώτης Δράκος αποφασίζει να εκσυγχρονίσει το εργοστάσιο της Θήβας διοχετεύοντας αρκετά κεφάλαια σε μια δύσκολη εποχή, την ίδια στιγμή που γερμανικά συμφέροντα, αγοράζουν την Πίτσος, εντείνοντας τον ανταγωνισμό.
Έτσι, είναι ώρα για επιθετικές αποφάσεις. Ο Δράκος αποφασίζει το 1977 μαζί με τη Βιομετάλ Εσκιμό να ιδρύσουν από κοινού την εταιρία Ελίντα ΑΕ με συμμέτοχο την Εθνική Τράπεζα. Μια κίνηση που ενώ φαινόταν σωτήρια στην αρχή, έμελλε να αποτελέσει και το «βατερλό» της ΙΖΟΛΑ. Τα οικονομικά προβλήματα συσσωρεύονται ενώ στην Ελλάδα τα προϊόντα ελληνικής κατασκευής, θεωρούνται πλέον «πασέ» καθώς η ξενομανία της δεκαετίας του ’80 έχει αρχίσει να σαρώνει την χώρα. Έτσι, όλο και περισσότεροι καταναλωτές επιλέγουν ξενόφερτες ηλεκτρικές συσκευές χωρίς καν αντιλαμβάνονται πως με αυτό τον τρόπο βάζουν και το δικό τους λιθαράκι στην αποβιομηχάνιση της χώρας…
Το 1984, η εταιρεία περνά στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων και ως το 1995 που σταμάτησε η βιομηχανική παραγωγή και μερικά χρόνια αργότερα, με κλειστό το εργοστάσιο, η ΙΖΟΛΑ «σημαδεύεται» από σκάνδαλα, κακοδιαχείριση, δικαστήρια και δημόσιες αντιπαραθέσεις.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Όνομα καταγραφέα*:Κωνσταντίνος Φασουράκης
Ημερομηνία καταγραφής**: 04/07/2018
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 28/06/2018

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 28/06/2018

φωτο: Ηρακλής Φασουράκης 28/06/2018
                              
εργοστάσιο Θηβών

Καλλιθέα, Τζιτζιφιές 1979. Η πύλη του συγκροτήματος της ΙΖΟΛΑ. Αργότερα το εργοστάσιο κατεδαφίστηκε. Στη θέση του σήμερα υπάρχει σχολείο.
Από αλμπουμ φωτογραφιών Καλλιθέας το οποίο εκδόθηκε 
επί της (πρώτης) θητείας του κ. Κ. Ασκούνη ως δημάρχου.
Πηγή : Μάριος Μαμανέας απο την ομάδα στο facebook
Παλιες φωτογραφιες της Αθηνας, Αττικη - Old photos from Athens, Attiki

καμινάδα εργοστασίου Καλιθέας

1 σχόλιο: