Βιομηχανικό
Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής
κληρονομιάς.
|
Όνομα: Α.Ε. ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΒΩΞΙΤΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ, μεταλλειο Δράμας
|
Είδος: Εξορυκτική δραστηριότητα
|
Αρχική
Χρήση: Μεταλλείο
|
Εξοπλισμός: Δεν Σώζεται
|
Κατάσταση: Ερείπιο
|
Επανάχρηση: -
|
Περιοχή: Γρανιτης Δράμας
|
Πληροφορίες:
ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ
ΣΚΑΛΙΣΤΗΡΗ:
«Ο ιδρυτής του Συγκροτήματος
Δημήτριος Σκαλιστήρης εγεννήθη εις τας Αθήνας το 1897, από οικογένειαν εκ
παραδόσεως τεχνικήν. Ο πάππος του υπήρξεν εκ των ιδρυτών και πρώτων
διευθυντών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και των Δημοσίων Έργων,
διεκρίθη δε ως καθηγητής της Γεφυροποιΐας, της Στατιστικής και της Μηχανικής.
Επίσης ούτος ησχολήθη με την εκτέλεσιν σπουδαίων Δημοσίων έργων εν οις και η
πρώτη σιδηρά γέφυρα του πορθμού Ευρίπου. Ο πατήρ του ήτο επίσης διπλωματούχος
μηχανικός και διέπρεψε ωσαύτως εις τον τομέα των Δημοσίων έργων. Ο Δημήτριος
Σκαλιστήρης εσπούδασε εις την ECOLE CENTRALE των Παρισίων, απ’ όπου
απεφοίτησε το 1921. Ακολούθως ειργάσθη εις τα ανθρακωρυχεία της Β. Γαλλίας
και εν συνεχεία μετέβη εις Γερμανίαν όπου εργάσθη εις την A.E.G., μετατεθείς
αργότερα εις τα εν Αθήναις γραφεία αυτής. Το 1924 απεχώρησεν από την
εταιρείαν A.E.G. και ίδρυσεν ατομικήν επιχείρησιν, το «ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΚΑΛΙΣΤΗΡΗ» το οποίον ησχολήτο με την αντιπροσώπευσιν μεγάλων
τεχνικών οίκων του εξωτερικού. Το 1932 ήρχισεν να ασχολήται με μεταλλευτικάς
ερεύνας εις την περιοχήν Ελευσίνος Μάνδρας, όπου διεπίστωσεν την ύπαρξιν
μεγάλων κοιτασμάτων βωξίτου, τα οποία μέχρις εκείνης της εποχής εθεωρούντο
πτωχά σιδηρομεταλλεύματα και ήρχισεν την παραγωγήν και εξαγωγήν βωξίτου εις
την Γερμανίαν, κατά το 1936. Αι εργασίαι διεκόπησαν κατά τον δεύτερον
Παγκόσμιον Πόλεμον και αι εγκαταστάσεις κατεστράφησαν είτε εκ του πολέμου
είτε εκ του συμμοριτοπολέμου. Μεταπολεμικώς ο Δημήτριος Σκαλιστήρης
επανήρχισεν τας εξαγωγάς βωξίτου. Το 1947 ο Δ. Σκαλιστήρης απέκτησεν τον
έλεγχον της Α.Ε. Επιχειρήσεων εν Ελλάδι, εις την οποίαν ανήκουν τα μεγάλα
μεταλλεία μαγνησίτου εις την Εύβοιαν. Το 1951 ιδρύθη υπό του Δ. Σκαλιστήρη η
Α.Ε. ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΒΩΞΙΤΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ και με τη βοήθειαν δανείου, το οποίον έλαβε
από την Αμερικανικήν Κυβέρνησιν έκανε πλήρη μηχανοποίησιν και ανασυγκρότησιν
των μεταλλείων βωξίτου και ηύξησεν την παραγωγήν των μεταλλείων Ελευσίνος εις
τας 300.000 Τ. ετησίως, επί συνόλου των τότε Εληνικών εξαγωγών 330.000 Τ.
ετησίως. Από το 1950 ο Δ. Σκαλιστήρης ησχολήθη και με την ανάπτυξιν των
μεταλλείων μαγγανίου, εις την περιοχήν Δράμας. Κατασκεύασεν εκεί εργοστάσιον
εμπλουτισμού και επέτυχεν αρίστην ποιότητα πυρολουσίτη (BATERRY GRADE)
κατάλληλον δια την κατασκευήν ξηρών ηλεκτρικών στοιχείων. Παραλλήλως
ενήργησεν και εκμεταλλεύσεως μαγνησίτου εις την νήσον Μυτιλήνην και εις
Λίμνην Ευβοίας και παρήγαγε μαγνησίτην και καυστικήν μαγνησίαν, την οποία
εξήγαγεν εις διαφόρους χώρας της Δυτικής Ευρώπης. Από το 1954 αρχίζει πλέον η
εξειδίκευσις και η ταχεία ανάπτυξις των εργοστασιών του Συγκροτήματος.
Επεκτείνεται η δραστηριότης της Α.Ε. ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΒΩΞΙΤΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ εις την
περιοχήν Ανδρονιάνων Ευβοίας. Το 1955 πραγματοποιείται νέα επέκτασις των
εργασιών της Α.Ε. ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΒΩΞΙΤΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ εις Παρνασσόν και Γκιώνα.
Μεταξύ των ετών 1957-1961 η Α.Ε. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ επεξέτεινε τας
εγκαταστάσεις της εις τα Λιγνιτωρυχεία Κύμης και δια της κατασκευής
εργοστασίου εμπλουτισμού ηύξησε την παραγωγήν από 42.000 τόννους εις 156.000
τόννους Λιγνίτου ετησίως. Το 1959 αρχίζει η εκτέλεσις μεγάλου ερευνητικού
προγράμματος εις Μαντούδιον Ευβοίας και το 1961 ο Δ. Σκαλιστήρης μισθώνει με
μακροχρόνιον σύμβασιν τα μεταλλεία της Μονής Γαλατάκη εις Εύβοιαν και αρχίζει
την εκμετάλλευσιν μαγνησίτου. Μεταξύ 1962-1966 ο Δ. Σκαλιστήρης πραγματοποιεί
μεγάλας επενδύσεις εις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού και φρύξεως του μαγνησίτου
και θέτει εις λειτουργίαν τον πρώτον περιστροφικόν κλίβανον το 1963, τον 2ον
το 1965 και τον 3ον το 1966. Μετά τον θάνατον του Δημ. Σκαλιστήρη το έτος
1967 το Συγκρότημα περιήλθεν εις την σύζυγον του Ιωάννα Σκαλιστήρη και τους
δύο υιούς του Μιχαήλ και Αλέξανδρον Σκαλιστήρην το έργον δε συνεχίζεται
έκτοτε με την αυτήν δραστηριότητα υπό την διεύθυνσιν του Μιχαήλ Σκαλιστήρη».
Βλ. Ένημερωτικό έντυπο, Συγκρότημα Σκαλιστήρη: Εγκαίνια εγκαταστάσεων
εμπλουτισμού του μαγνησίτου της Α.Ε. Επιχειρήσεων εν Ελλάδι εις
Παρασκευόρεμα, 1970. 2
«Βιομηχανική & Εμπορική Α.Ε.
Ηλεκτρικών Στοιχείων ΣΑΝΛΑΪΤ». Το 1976 ο Μιχάλης Σκαλιστήρης,
εκμεταλλευόμενος τα κοιτάσματα μαγγανίου στην περιοχή Νευροκοπίου Δράμας,
σχεδίαζε να προχωρήσει στην ανέγερση εγκαταστάσεων παραγωγής ξηρών στοιχείων
(μπαταριών) στο Όρβιο της Ξάνθης. Μάλιστα, για την πλήρη καθετοποίηση της
κατεργασίας του μεταλλεύματος είχε παραγγείλει μηχανήματα από τον διεθνούς
φήμης «Οίκο Varta» της Γερμανίας, ο οποίος θα χορηγούσε και την απαραίτητη
τεχνική βοήθεια (Know How). H ετήσια παραγωγή του εργοστασίου προβλεπόταν ότι
θα προσέγγιζε τα 35.000.000 ξηρά στοιχεία, βλ. Ένημερωτικό έντυπο, Συγκρότημα
Σκαλιστήρη, Αθήνα 1976. Όμως, σύμφωνα και με την παραδοχή του Μιχάλη
Σκαλιστήρη, η συγκεκριμένη επένδυση, όταν αυτή ολοκληρώθηκε (1978), ήταν από
τις πιο αποτυχημένες του Ομίλου, αφού, λόγω έλλειψης εμπειρίας, αναδύθηκαν
σημαντικές δυσκολίες όχι τόσο στην παραγωγή όσο στην προώθηση και στη λιανική
διάθεση του προϊόντος. Χαρακτηριστική είναι η ρήση του επιχειρηματία: «δεν
πρέπει κανείς να μπλέκει σε δουλειές που δεν ξέρει», βλ. Παράρτημα: Π.10
(Συνέντευξη Μιχάλη Δ. Σκαλιστήρη).
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΒΩΞΙΤΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ ELBAUMIN ΕΛΜΙΝ
Η ΑΕ Μεταλλεία Βωξίτου Ελευσίνος ιδρύθηκε το 1951 από τον Δημήτριο Μ.
Σκαλιστήρη με εισφορά των οριστικών παραχωρήσεων και αδειών ερευνών βωξίτη
που κατείχε ο ίδιος καθώς και με την εισφορά εξοπλισμού κλπ. Σκοπός της
εταιρίας ήταν η αξιοποίηση μεταλλείων, κυρίως των μεταλλείων βωξίτη στην
περιοχή Μάνδρας Ελευσίνας Μεγάρων. Αργότερα μετά τη συγχώνευση της εταιρίας
με το Τεχνικό Γραφείο Δημ. Σκαλιστήρη περιήλθε στη δικαιοδοσία της και η
εκμετάλλευση των μαγανιούχων μεταλλευμάτων Δράμας (ιδιόκτητες παραχωρήσεις
μεταλλείων και το Δημόσιο Μεταλλείο Μαγγανίου δράμας Α χώρος).
Τα μεταλλεία Δράμας αξιοποιήθηκαν αρχικά από το Τεχνικό Γραφείο Δημ.
Σκαλιστήρη από το 1950 και αργότερα από την Μεταλλεία Βωξίτου Ελευσίνος ΜΒΝΕ
ΑΕ. Αρχικά παρήγετο εμπλούτισμα MnO 2 που διετίθετο από το λιμάνι της
Καβάλας. Αργότερα μετά τη κατασκευή του εργοστασίου άλεσης συσκευασίας
παρήγετο και διετίθετο το τυποποιημένο προϊόν SCALMA 74mm SCALMA 72mm
συσκευασμένο σε σάκους των
Πυρολουσίτης
Ο πυρολουσίτης (MnO2) είναι ορυκτό του μαγγανίου,
Είναι το βασικότερο μετάλλευμα, από το οποίο εξάγεται μαγγάνιο, συνήθως
με αναγωγή του σε κλιβάνους. Μεταλλεύματα Mn, μεταλλουργικού και χημικού τύπου, απαντούν σε
διάφορες περιοχές της Ελλάδας(Μακεδονία, Ενότητα Ωλονού-Πίνδου,
Χαλκιδική, Εύβοια, Πάρο, Μήλο). Αξιόλογο κοίτασμα Mn βρίσκεται στο Κάτω
Νευροκόπι της Δράμας. Είναι κοίτασμα υπογενετικό (υδροθερμικό) και ευρίσκεται
μέσα σε μάρμαρα που εναλάσσονται με σχιστόλιθους. Το μετάλλευμα περιέχει
πυρολουσίτη, αλλά και ψιλομέλανα, ροδοχρωσίτη, ροδονίτη και μαγγανίτη.
Πηγή : orykta.gr
|
Βιβλιογραφία-Πηγές:
Δημήτρης Μήνας, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Εμπλουτισμός χρυσοφόρου μεταλλεύματος μαγγανίου», ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΟΡΩΝ, Χανιά, 2010
Φωτογραφική παρουσίαση Αναστασίας Δεληγιάννη:
https://www.facebook.com/anastasia.deligianni/media_set?set=a.10210433235939619.1073741986.1605469530&type=3
|
Όνομα
καταγραφέα*: Δεληγιάννη Αναστασία, Ηρακλής Φασουράκης
|
Ημερομηνία
καταγραφής**: 31-07-2016
|
*
αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία
που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι
φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη
συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς
|
 |
| εικόνα από την εγκατελειμμένη βιβλιοθήκη του λογιστηρίου στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Αναστασίας Δεληγιάννη, 31-07-2016 |
 |
| εικόνα από την εγκατελειμμένη βιβλιοθήκη του λογιστηρίου στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Αναστασίας Δεληγιάννη, 31-07-2016 |
 |
| εικόνα από την εγκατελειμμένη βιβλιοθήκη του λογιστηρίου στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Αναστασίας Δεληγιάννη, 31-07-2016 |
 |
| αρχείο από την εγκατελειμμένης βιβλιοθήκη του λογιστηρίου στο χώρο του μεταλλείου φυλάσσεται στα ΓΑΚ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 17-02-2016 |
 |
| εγκατελειμμένη βιβλιοθήκη του λογιστηρίου στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 17-02-2016 |
 | |
|
 | |
|
 | |
|
 | ||
|
 |
| κλίμακα προς το άνω μλερος της εγκατάστασης φωτογραφικό αρχείο Αναστασίας Δεληγιάννη, 31-07-2016 |
 |
| εκκλησία Αγ. Βαρβάρας στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| λεπτομέρεια στην εκκλησία Αγ. Βαρβάρας στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| διάφορα κτίρια στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| είσοδος γαλαριών (?) στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| είσοδος γαλαριών στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| το άνω μέρος των εγκαταστάσεων & στο βάθος η εκκλησία φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| εγκαταστάσης με εισόδους γαλαριών (?) στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| κύριες εγκαταστάσεις στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 12-12-2017 |
 |
| κύριες εγκαταστάσεις στο χώρο του μεταλλείου φωτογραφικό αρχείο Ηρακλή Φασουράκη, 04-2007 |
 |
| νεκρή φύση φωτογραφικό αρχείο Αναστασίας Δεληγιάννη, 31-07-2016 |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου