Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017

Οινοπνευματοποία ΚΡΟΝΟΣ

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Οινοπνευματοποία ΚΡΟΝΟΣ

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Οινοποιία/Ποτοποιία/Ζυθοποιία

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Εγκαταλελειμμένο

Επανάχρηση: -

Περιοχή: Ελευσίνα

Πληροφορίες:

Στις 29 Ιουνίου 1911 πραγματοποιείται σύσταση ανωνύμου εταιρείας υπό την επωνυμία: «Ανώνυμος Εταιρεία Οινοπνευματοποιίας» η οποία εγκρίνεται με βασιλικό διάταγμα στις 3 Αυγούστου του 1911 και έχει έδρα τον Πειραιά. Η εταιρεία σταδιακά πετυχαίνει αύξηση του κεφαλαίου και το 1923 ξεκινά την κατασκευή του εργοστασίου «ΚΡΟΝΟΣ» στην Ελευσίνα. Το εργοστάσιο λειτούργησε το 1926, στην άκρη της ακτής στα ανατολικά, δίπλα στο σαπωνοποιείο των Χατζημελέτη–Χατζηηλία, το οποίο έκλεισε το 1922. Σύμφωνα με τα γνωστά στοιχεία το νεοϊδρυθέν εργοστάσιο εξοπλίζεται με καινούργιες εγκαταστάσεις: Μηχανήματα, Προκυμαίες και Δεξαμενές.Τα διυλιστήρια είναι συστήματος BARBET και παράγουν σε 24ωρη βάση 20.000 κιλά οινόπνευμα. Οι δεξαμενές μελάσας είναι εν συνόλω 6.000 τόνων χωρητικότητας. Τα μηχανήματα και ο εξοπλισμός του εργοστασίου Αρέθουσα των Αδελφών Ζάχου (Χαλκίδα) μεταφέρονται σ ΄ αυτό, μετά την παύση της λειτουργία του.

Προβλέφθηκε, επίσης, λιμενική εγκατάσταση στο ανατολικό τμήμα της ακτής, η οποία διέθετε σιδηροδρομική γραμμή για τη μεταφορά των φορτίων, προβλήτα φορτοεκφόρτωσης και περιστροφικό γερανό. Το 1950 φαίνεται ότι διέθετε ένα πλήρως εξοπλισμένο Χημείο με μάλλον ακριβά μηχανήματα στοιχείο που μαρτυρά η εγκατάσταση Παραρτήματος του Γενικού Χημείου του Κράτους.

Το εργοστάσιο παρήγαγε οινόπνευμα, καθαρό και φωτιστικό, οινοπνευματώδη ποτά όπως κονιάκ και ούζο και οίνους από χλωρό σταφύλι, κατά την εποχή του τρύγου, και ξηρή σταφίδα.

Το 1970 ο «Κρόνος», απασχολούσε περίπου 150 εργαζομένους. Τελικά έκλεισε το 1986, έχοντας αμαυρώσει το όνομά του καθώς μαζί με άλλες βιομηχανίες της περιοχής κατηγορήθηκε για τη ρύπανση του κόλπου.

Ο Κρόνος σχεδιάστηκε από τον πολιτικό μηχανικό Π. Σαντορίνη και κατασκευάστηκε από την εταιρία Τέκτων με επιβλέποντα τον Α. Ζαχαρίου, γνωστό και ως «κατεξοχήν μηχανικό της ελληνικής βιομηχανίας». Η αρχιτεκτονική των κτιρίων του εργοστασίου «Κρόνος» εκπλήσσει. Το κτίριο διοίκησης με την οικία και τους άλλους χώρους (χημείο κ.α.) έχει χαρακτηριστικά έπαυλης, είναι χωροθετημένο δίπλα στη θάλασσα και δεσπόζει στην είσοδο και στην όψη του συγκροτήματος. Η επιμελημένη εμβληματική αρχιτεκτονική περνάει και στις όψεις του πυργοειδούς συγκροτήματος του αποστακτήριου.

Η αρχιτεκτονική και τεχνολογική αξία πολλών κτιρίων του «Κρόνου» τα κατατάσσει στα ωραιότερα δείγματα μεσοπολεμικής βιομηχανικής αρχιτεκτονικής, σώζοντας ακέραια την εικόνα του βιομηχανικού τοπίου της μεσοπολεμικής φάσης λειτουργίας του.

Πηγή: Αγγελοπούλου Λ., Βακαλοπούλου Μ., Δαλακούρα Γ., Ζήκος Φ., Λαμπρόπουλος Χ., Μαρκοπούλου Ε., Μαρτίνη Χ., Σερέτη Β.: ΟΜΑΔΑ ΚΡΟΝΙΣΤΕΣ, «Εργοστάσιο ΚΡΟΝΟΣ Ελευσίνας. Από το λαμπρό παρελθόν στο θολό μέλλον», Αθήνα 2015

Βιβλιογραφία-Πηγές:

KRONOS Factory: Past, present and future

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου

Ημερομηνία καταγραφής**: 10/12/2017

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Πύργος Αποστακτηρίου
φωτο: Μ. Βακαλοπούλου_Μάρτιος 2015

Κτίριο Διοίκησης
φωτο: Μ. Βακαλοπούλου_Μάρτιος 2015

Πύργος Αποστακτηρίου
φωτο: Μ. Βακαλοπούλου_Μάρτιος 2015

Γενική άποψη
φωτο: Μ. Βακαλοπούλου_Μάρτιος 2015

Αποθήκες
φωτο: Μ. Βακαλοπούλου_Μάρτιος 2015

Βίντεο της Μαριλένας Βακαλοπούλου μέλος των ΚΡΟΝΙΣΤΕΣ

3 χρόνια από την ανακήρυξη της Ελευσίνας σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, ξαναχτίζουμε τον Κρόνο!

Με ένα έργο συμμετοχικό, εμπνευσμένο από το εμβληματικό κτίριο “Κρόνος” και κεντρικούς συντελεστές τους κατοίκους της πόλης, η Ελευσίνα γιορτάζει την 3η επέτειο από την ανακήρυξή της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021.

📍 Πλατεία Ηρώων, Ελευσίνα (bit.ly/2q5B8Oa), 📅 10/11: 11:00-19:00 & 11/11: 11:00-13:00

Σε μια μεγάλη γιορτή που διαρκεί όλη μέρα προσκαλούμε μικρούς και μεγάλους στην πλατεία Ηρώων την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019 από τις 11.00 έως τις 19.00 για να ξαναφτιάξουμε τον Κρόνο, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία βιομηχανικής κληρονομιάς της Ελευσίνας, υπό την καθοδήγηση του Olivier Grossetête, γνωστού Γάλλου καλλιτέχνη που ειδικεύεται σε έργα συμμετοχικά στον δημόσιο χώρο.

Το Συμμετοχικό Εφήμερο Μνημείο είναι ένα έργο αποκλειστικά σχεδιασμένο για την Ελευσίνα και αντανακλά την ταυτότητα της πόλης. Η δημιουργία του διαρκεί 7 ημέρες και κορυφώνεται το διήμερο 10 και 11 Νοεμβρίου με την δημόσια εγκατάσταση και κατόπιν συμμετοχική απεγκατάστασή του.

Ο Olivier Grossetête και η ομάδα του έχουν δημιουργήσει τα τελευταία 20 χρόνια περισσότερες από 120 Μνημειώδεις Συμμετοχικές Κατασκευές από Χαρτόνι” μοναδικά καλλιτεχνικά έργα, εμπνευσμένα κάθε φορά από εμβληματικά κτίρια και μνημεία της της κάθε πόλης.

Για πέντε ημέρες (5-9.11.2019) o καλλιτέχνης και οι συνεργάτες του δουλεύουν με σχολεία, συλλόγους και ομάδες κατοίκων της πόλης μέσα από εργαστήρια-σεμινάρια όπου προ-κατασκευάζουν τα τεμάχια του Κρόνου.

Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου ξαναχτίζουμε τον Κρόνο, με τη συμμετοχή όλων των ομάδων της προετοιμασίας αλλά και όσων επιθυμούν να γίνουν κομμάτι αυτής της γιορτής. Οι κατασκευαστές-κάτοικοι μοιράζονται τους ρόλους. Άλλος συνθέτει τα τεμάχια μεταξύ τους με ταινία, άλλος τα μεταφέρει, άλλος τα οικοδομεί μέχρι να εγκαταστήσουμε τον Κρόνο στο κέντρο της πόλης. Την επόμενη μέρα (11.11.2019) το έργο της απεγκατάστασης αναλαμβάνουν τα παιδιά της πόλης αλλά και όποιος επιθυμεί να συμμετάσχει σε ένα αξέχαστο ομαδικό παιχνίδι, δίνοντας παλμό στην επετειακή ημέρα.

Μετατοπίζουμε ένα βιομηχανικό μνημείο, που βρίσκεται στο παραλιακό μέτωπο και το μετατρέπουμε σε ένα συμμετοχικό έργο-εμπειρία στην κεντρική πλατεία της πόλης, την πλατεία Ηρώων, δημιουργώντας μια συλλογική γιορτή γύρω από αυτό. Με την επιλογή αυτή, ενισχύουμε τον δημόσιο χαρακτήρα της επετείου και τη συμμετοχικότητα, καθώς τα έργα του Olivier Grossetête αποκτούν αξία μόνο μέσα από την ενεργό συμμετοχή του κόσμου.

Μέσω της παιγνιώδους διάθεσης του έργου και σε συνδυασμό με τη διοργάνωση της 2ης Συνάντησης "Πολιτισμός 2030" (7-10.11.2019), δημιουργούμε μια μοναδική ευκαιρία εξωστρέφειας, συνεργασίας και δημιουργικής συνύπαρξης για τους κατοίκους και τους φίλους της πόλης και συνθέτουμε ένα τετραήμερο πλούσιο σε συμμετοχικές δράσεις, που μετατρέπει την Ελευσίνα στο σκηνικό μιας γιορτής για όλες και όλους.

Πρακτικές Πληροφορίες

Ξαναχτίζουμε τον Κρόνο: Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019, 11:00-19:00

Απεγκατάσταση: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019, 11:00-13:00

Όριο ηλικίας: 9+, Τι χρειάζεται να έχετε μαζί; Άνετα ρούχα και παπούτσια

Δηλώστε συμμετοχή στα εργαστήρια, εδώ ☞ bit.ly/2qVpENv