Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2017

Λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου


Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
ΟΝΟΜΑ: Λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Ορυχείο/Μεταλλείο
Εξοπλισμός:   Σώζεται μερικώς
Κατάσταση:   Εγκαταλελειμμένο
Επανάχρηση:  -
Περιοχή: Αλιβέρι
Πληροφορίες:
Η ύπαρξη του λιγνίτη στην περιοχή είναι γνωστή από την αρχαιότητα ωστόσο  η βιομηχανική εκμετάλλευσή της ξεκίνησε τα έτη 1950-1980. Η υπόγεια  και επιφανειακή εκμετάλλευση των λιγνιτικών αποθεμάτων άρχισε το 1873. Η εξόρυξη ωστόσο σταμάτησε λόγω  μια πλημμύρας που κατέστρεψε τις επιφανειακές εγκαταστάσεις και επαναλειτούργησε με τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκτοτε η εξόρυξη λιγνίτη δεν ήταν σταθερή. Το 1951 αναλαμβάνει η ΔΕΗ την υπόγεια εκμετάλλευση των ορυχείων εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους. Ο λιγνίτης μεταφερόταν με σιδηροδρομικό δίκτυο στον Κάραβο Αλιβερίου όπου κτίστηκε το πρώτο ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο. Η εκμετάλλευση των αποθεμάτων κρίθηκε ασύμφορη τελικά οπότε και έπαψε τη λειτουργία του στη δεκαετία 1980.

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου
Ημερομηνία καταγραφής**: 2017
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

πηγή:
http://www.oryktosploutos.net/2014/12/46.html#.WhKq3kqWbct
πηγή:
http://www.oryktosploutos.net/2014/12/46.html#.WhKq3kqWbct
πηγή:
http://www.oryktosploutos.net/2014/12/46.html#.WhKq3kqWbct
πηγή: http://blogs.sch.gr/2dimalive/archives/1197
πηγή:
http://www.oryktosploutos.net/2014/12/46.html#.WhKq3kqWbct


==========================================================

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα:  Λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση:  Ορυχείο/Μεταλλείο
Εξοπλισμός:   Σώζεται Μερικώς
Κατάσταση:    Εγκαταλειμμένο
Επανάχρηση-
Περιοχή: Αλιβέρι
Πληροφορίες:
Το λιγνιτωρυχείο Αλιβερίου βρίσκεται 4 χλμ. βόρεια της πόλης του Αλιβερίου κοντά στο χωριό Άγιος Λουκάς. Εκεί στην περιοχή Μπρινιάς η εξόρυξη λιγνίτη γινόταν υπόγεια, ενώ στην παρακείμενη περιοχή Μαρμαρένια ο λιγνίτης εξορυσσόταν μέσω επιφανειακής εκσκαφής.

Η ύπαρξη του λιγνίτη στην περιοχή ήταν γνωστή από την αρχαιότητα, ωστόσο η βιομηχανική εκμετάλλευσή του πραγματοποιήθηκε κυρίως κατά τα έτη 1950 - 1980. Η υπόγεια όσο και η επιφανειακή εκμετάλλευσή των λιγνιτικών αποθεμάτων άρχισε το 1873. Εξαιτίας μιας πλημμύρας που κατέστρεψε τις επιφανειακές εγκαταστάσεις, η εξόρυξη σταμάτησε το 1897 για να αρχίσει ξανά μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο. Κατά τα χρόνια που ακολούθησαν, η εξόρυξη λιγνίτη δεν ήταν σταθερή, εκτός από την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής (1941-44) όπου εντάθηκε σε μεγάλο βαθμό[1].

Ο τερματισμός του Εμφυλίου το 1949 επέτρεψε στη χώρα να στρέψει τις παραγωγικές της δυνάμεις στην ανάπτυξη και την τεχνολογική πρόοδο. Ο εξηλεκτρισμός θεωρήθηκε ως η άμεση προτεραιότητα στην προσπάθεια ανόρθωσης της χώρας, η απουσία όμως της απαραίτητης τεχνογνωσίας κατέστησε επιτακτική τη συνδρομή ξένων εταιριών[2]. Στα πλαίσια αυτά, λίγο μετά την ίδρυση της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (1950), η Ελληνική Κυβέρνηση προχώρησε σε συνεργασία με την εταιρεία Ebasco Services Inc. για μια περίοδο 5 ετών, με σκοπό την εξασφάλιση της απαραίτητης τεχνογνωσίας για την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού. Τα απαραίτητα κεφάλαια αντλήθηκαν τόσο από την αμερικάνικη οικονομική βοήθεια στα πλαίσια του σχεδίου Μάρσαλ, όσο και από ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις, όπως επίσης και από εθνικούς πόρους[3].

Το 1951 η ΔΕΗ αναλαμβάνει τη υπόγεια εκμετάλλευση των ορυχείων, εφαρμόζοντας σύγχρονες και ασφαλέστερες μεθόδους εξόρυξης, εξασφαλίζοντας την αύξηση της παραγωγής στους 750 χιλιάδες τόνους το χρόνο. Από το χώρο του λιγνιτωρυχείου, που βρίσκεται στην περιοχή Μπρινιάς και Μαρμαρένια του γειτονικού χωριού Άγιος Λουκάς, ο λιγνίτης μεταφερόταν μέσω σιδηροδρομικής γραμμής στον Κάραβο Αλιβερίου, όπου χτίστηκε το πρώτο ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο της χώρας, με δυο γεννήτριες των 40.000 KW[4]. Η ύπαρξη διαθέσιμων και ικανών λιγνιτικών αποθεμάτων σε κοντινή απόσταση από το εργοστάσιο συνετέλεσε αφενός στη γρήγορη όσο και αποτελεσματική λειτουργία του ατμοηλεκτρικού εργοστασίου.

Ένα σημαντικό πρόβλημα για τη λειτουργία και την ασφάλεια του ορυχείου ήταν τα υπόγεια ύδατα της περιοχής. Η παρουσία μεγάλης ποσότητας νερού από υπόγεια ρεύματα απαιτούσε τη συνεχή απάντλησή του στην επιφάνεια[5], ενώ μετά την ολοκλήρωση των υπόγειων και επιφανειακών εξορυκτικών εργασιών η περιοχή εμφανίζει ένα σύνθετο περιβάλλον υδρολογικών, γεωχημικών και γεωτεχνικών συνθηκών. Οι συνθήκες αυτές έχουν μελετηθεί και έχουν προταθεί και μέτρα για τη μελλοντική ανάπτυξη της περιοχής, κατά την μετα-εξορυκτική περίοδο[6]

Η εκμετάλλευση των αποθεμάτων κρίθηκε οικονομικά ασύμφορη στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οπότε και έπαψε τόσο η υπόγεια όσο και η επιφανειακή εξόρυξη του λιγνίτη. Στο χώρο της επιφανειακής εξόρυξης στην περιοχή Μαρμαρένια έχει απομείνει μια μεγάλη κοιλότητα στο έδαφος που από τα υπόγεια νερά της περιοχής έχει μετατραπεί σε λίμνη. Οι εγκαταστάσεις του ορυχείου έχουν εγκαταλειφθεί στη φθορά του χρόνου, εκτός από ένα μικρό τμήμα των κτηρίων που υπήρχαν που στεγάζει τις ανάγκες του Κλιμακίου Μεταλλικών Κατασκευών της ΔΕΗ. Στις παρακείμενες του ορυχείου οικίες, που κατά τα χρόνια λειτουργίας τους κατοικούσαν δεκάδες εργαζομένων με τις οικογένειές τους σήμερα διαμένουν ελάχιστοι.


Βιβλιογραφία-Πηγές:

Η σύγχρονη ιστορία του Αλιβερίου (λιγνιτωρυχείο & αποκάλυψη)


Όνομα καταγραφέα*: Βασίλης Τσομάκας
Ημερομηνία καταγραφής**: 23-11-2014
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς













--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: Λιγιτωρυχείο Αλιβερίου
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Ορυχείο/Μεταλλείο
Εξοπλισμός:   Σώζεται μερικώς
Κατάσταση:   Εγκαταλελειμμένο
Επανάχρηση:  -
Περιοχή: Πρίνιας-Μαρμαρένια Αλιβερίου
Πληροφορίες:
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 κατασκευάστηκε το Ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Αλιβέρι. Λειτουργούσε με λιγνίτη που προμηθευόταν από το λιγνιτωρυχείο που βρισκόταν στην περιοχή Μαρμαρένια του χωριού Άγιος Λουκάς. Στην αρχή η εξόρυξη ήταν υπόγεια. Ακολούθησε και επιφανειακή εξόρυξη, έγινε δηλαδή η «Αποκάλυψη». Ο ακατέργαστος λιγνίτης μεταφερόταν με φορτηγά στις εγκαταστάσεις του λογνιτωρυχείου στον Πρινιά, σε σπαστήρα, ακολούθως σε ανακομιστή και τέλος φορτωνόταν σε βαγόνια σιδηροδρόμου με τη χρήση ταινιόδρομου. Ο σιδηρόδρομος τον μετέφερε στο εργοστάσιο που βρίσκεται σε απόσταση 5χλμ περίπου. Η υπόγεια εξόρυξη σταμάτησε περί το 1980. Περί το 1990 σταμάτησε και η επιφανειακή. Στην περιοχή και στον «κρατήρα» που είχε δημιουργηθεί, σχηματίστηκε λίμνη που ονομάζεται Αποκάλυψη.
Το λιγνιτωρυχείο λειτουργούσε κατά περιόδους από τα τέλη του 19ου αιώνα. Σε κάποια απ΄αυτές τις περιόδους, ιδιοκτήτης ήταν ο Λεωνίδας Εμπειρίκος, πατέρας του ποιητή και πεζογράφου Ανδρέα Εμπειρίκου. Η οικία του σώζεται μέσα στις εγκαταστάσεις του Πρινιά.
Από το 2013 λειτουργεί η νέα μονάδα V της ΔΕΗ με φυσικό αέριο.
Οι παλαιές μονάδες Ι και ΙΙ έπαψαν να λειτουργούν.
Οι παλαιές μονάδες ΙΙΙ και IV έχουν μετατραπεί ώστε να χρησιμοποιούν πετρέλαιο και βρίσκονται σε ψυχρά εφεδρεία, δηλαδή είναι έτοιμες να λειτουργήσουν αν χρειαστεί.

Βιβλιογραφία-Πηγές:
Υπάλληλοι του Κλιμακίου Μεταλλικών Κατασκευών ΔΕΗ στον Πρινιά

Όνομα καταγραφέα*: Γιώργος Μαυράκης
Ημερομηνία καταγραφής**: 26/3/2018
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς
Γενικός χάρτης ©Γιώργος Μαυράκης
ΔΕΗ Αλιβερίου
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά

Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης
Λίμνη Αποκάλυψη
φωτο: Γιώργος Μαυράκης


Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης
Εγκαταστάσεις λιγνιτωρυχείου στην περιοχή Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης
Μουσειακός-εκθεσιακός χώρος Πρινιά
φωτο: Γιώργος Μαυράκης


Ναός Αγίας Βαρβάρας
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Μνημείο Ανθρακωρύχων
φωτο: Γιώργος Μαυράκης

Εγκαταστάσεις Λιγνιτωρυχείου Πρινιάς



Εκθεσιακός-Μουσειακός χώρος


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου