Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
|
Όνομα: ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ
|
Είδος:
|
Αρχική Χρήση:
|
Εξοπλισμός:
|
Κατάσταση:
|
Επανάχρηση:
|
Περιοχή: ΝΑΞΟΣ ΧΩΡΑ
|
Πληροφορίες:
Συνολικά για όλη τη Νάξο καλλιεργούταν το 1930 3 χιλιάδες 783 στρέμματα από 527 καλλιεργητές και παρήγαγαν 197 χιλιάδες 779 οκάδες καπνό . Η περιοχή που καλλιεργούταν συστηματικά ο καπνός ήταν η περιοχή του Λιβαδιού , των Τριπόδων και του Σαγκρίου .
Η παραγωγή καπνού υπήρχε στη Νάξο από παλαιότερα αλλά σε μικρή κλίμακα , πρωτεργάτης αυτής της προσπάθειας εμφανίζεται το 1907 ο Δημήτριος Παλαιολόγος ο οποίος και προσπαθεί να πέρα από την παραγωγή να επεκταθεί στην επεξεργασία και την προώθηση του καπνού , ενώ υπήρχε και μικρό καπνεργοστάσιο του δημοσίου στην Χώρα της Νάξο.
Διαβάζουμε στην εφημερίδα ΑΙΓΑΙΟ το 1907 : "Ναξιακός καπνός"
Η εφημερίδα ενημερώνει τους αναγνώστες της πως την προσεχή εβδομάδα θα τεθεί σε κοινή χρήση και κατανάλωση ο καπνός του δικού μας Καπνοκοπτηρίου . Ο Ναξιακός καπνός , ο οποίος τον εγκλιματισμό του , φυτεία του , καλλιέργεια του και παραγωγή του οφείλει στον ρέκτη και φιλοπρόοδο συμπολίτη μας κ. Δημήτριο Παλαιολόγο .
Ο συμπολίτης μας αυτός εργαζόμενος νυχθημερόν με μόχθο και κόπο , με μεγάλες δαπάνες και έξοδα μόνος του και με παραδειγματική υπομονή κατόρθωσε να παραγάγει καπνό ο οποίος θα επισκιάσει τους περίφημους καπνούς Τουρκίας και Ελλάδος λόγω των σπανιότατων πλεονεκτημάτων και ιδιοτήτων του .
Μέχρι σήμερα το Καπνεργοστάσιο του νησιού μας έκοβε 300 οκάδες τον μήνα από τον ένα και μόνο καπνέμπορο τον κ. Τσίκνα χάρις του οποίου λειτουργεί το Κοπτήριο αυτό , από σήμερα με τον κ. Παλαιολόγο διπλασιάζεται η παραγωγή και τα έσοδα του Δημόσιου Ταμείου . ‘’
Πηγή : Η καπνοπαραγωγός Νάξος
Είναι σε λίγους γνωστό ότι η Νάξος αποτελούσε ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα έναν από τους σημαντικούς καπνοπαραγωγούς τόπους του ελληνικού κράτους. Η παρούσα εργασία αναπαριστά αδρομερώς την ιστορία του καπνού στο εν λόγω νησί, από τις αρχές του 20ού αιώνα (όταν κάποιοςπρωτοπόρος και σε άλλα σχετικά ζητήματα Ναξιώτης αγροτοεπιχειρηματίας, ο Δημήτριος Παλαιολόγος, καλλιέργησε συστηματικά καπνά και «βιομηχανοποίησε» την παραγωγή τους) μέχρι το 1950, όταν πλέον, μετά την ιταλογερμανική κατοχή, λόγω των αυτονόητων συνθηκών, αλλά και λόγω της εμφανίσεως της πατάτας (του νέου προϊόντος που εμέλλετο να χαρακτηρίσει την ίδια την ταυτότητα των Ναξίων) η καλλιέργειά τους ανεκόπη. Η διαδρομή τους παρουσιάζει σχηματικά την εξής πορεία: Την πρώτη ακμή της παραγωγής διαδέχεται η ύφεση, αργότερα η επανάκαμψη (1922 κ.ε.) λόγω και της εισροής στο νησί των προσφύγων, η οποία ανακόπτεται και πάλιν το 1940.
=========================
«Εξερράγη φοβερά πυρκαϊά εν τη παρά την Αγίαν Κυριακήν Νάξου παλαιά Δημοτ. Σχολή, ην από διετίας είχεν ενοικιάσει ως αποθήκην καπνών ο συμπολίτης Δημ. Παλαιολόγος. Η πυρκαϊά όλως τυχαίως εκραγείσα, ολίγον έλειψε ν' αποτεφρώση την συνοικίαν Νέου Χωρίου»,
Πηγή : εφημερίδα "Ναξιακόν Μέλλον" φ. 26 (104), 15/5/1947, Στήλη: Χρονικά, πριν από 40 χρόνια, Μάιος 1907.
Η πληροφορία είναι ότι η παλαιά Σχολή, ενοικιάστηκε ως αποθήκη η οποία προκύπτει από τις παρακατω πηγές η θέση της
«Στο νησί της Νάξου διδάσκαλος της Αλληλοδιδακτικής Σχολής στη Χώρα ήταν ο μοναχός Βασίλειος Κυδωνιεύς. Στα τέλη Δεκεμβρίου του 1832 έστειλε αναφορά στον Διοικητή Νάξου με τις μηνιαίες καταστάσεις του Αλληλοδιδακτικού (Δημοτικού) Σχολείου, που στεγαζόταν σε κτίριο του νοτιοδυτικού αύλειου χώρου του μετοχικού μονυδρίου της Αγίας Κυριακής και ανατολικά του Κάστρου της πόλεως».
Πηγή : περιοδικό "Ναξιακά Γράμματα" τ. 26, Ιανουάριος-Μάρτιος 2018, σσ.36, : "Ησαϊας Αγγ. Ιωάννης, Η αλληλοδιδακτική σχολή στη Χώρα Νάξου κατά την Οθωνική περίοδο μέσα από τις αρχειακές πηγές. Ενότητα πρώτη".
«Ο Ναός κατέχει όλη την βόρεια πλευρά του κτιριακού συγκροτήματος. Δεξιά της κυρίας εισόδου βρίσκεται το μικρό παρεκκλήσιο της Κοιμήσεως Θεοτόκου. Αριστερά της ιδίας εισόδου διακρίνει ό,τι απέμεινε από το κτίριο του σχολείου το οποίο κάηκε το 1918 την Κυριακή του Πάσχα από πυροτεχνήματα»
Πηγή : «Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Νάξου», Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας, Εορτολόγιον 1997, σσ.19. |
Βιβλιογραφία-Πηγές:
Μανόλης Σέργης, Η ιστορία του καπνού στη Νάξο (αρχές 20ού αιώνα - 1950) με έμφαση στην περίοδο του Μεσοπολέμου. Συμβολή στη μελέτη της ιστορίας του ελληνικού καπνού, στο 1ο Επιστημονικό Συνέδριο : «Ο καπνός στην ιστορία: οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προσεγγίσεις», Καβάλα Δεκ-2018
Η καπνοπαραγωγός Νάξος |
Όνομα καταγραφέα*:
|
Ημερομηνία καταγραφής**: 28-04-2020
|
7* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς
|
 |
| φωτογραφία του 1930 Πηγ'η : παλιές φωτογραφίες της Νάξου |
 |
| Πηγή : Η καπνοπαραγωγός Νάξος |
 |
| ο κάτω δεξιά χώρος στέγαζε σχολείο / καπναποθήκη φωτογραφικό αρχείο κου Π.Αναματερού |
 |
| Πηγή : εφημερίδα "Ναξιακόν Μέλλον" φ. 26 (104), 15/5/1947, Στήλη: Χρονικά, πριν από 40 χρόνια, Μάιος 1907, αρχείο κου Π.Αναματερού |
 |
| ο χώρος που στέγαζε σχολείο / καπναποθήκη φωτογραφικό αρχείο κου Π.Αναματερού |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου