Τρίτη 30 Απριλίου 2019

ΚΡΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ (ΚΕΑ)


Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: ΚΡΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ (ΚΕΑ)
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Βιομηχανία Αμυντικού Εξοπλισμού
Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται
Κατάσταση:   Δεν διασώζεται
Επανάχρηση:  -
Περιοχή: Π. Φάληρο, Αθήνα
Το Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών (ΚΕΑ) ιδρύθηκε το 1925 με έδρα το Παλαιό Φάληρο, με τη συνεργασία της Βρετανικής Εταιρείας Blackburn Motor and Aircraft Company, η οποία είχε αρχικά τη διοίκηση της μονάδας, και απασχολούσε και άγγλους τεχνικούς. Βρισκόταν υπό κρατικό έλεγχο και είχε σαν σκοπό την κατασκευή και τη συντήρηση των επιχειρησιακών και των εκπαιδευτικών αεροσκαφών της εποχής. Τα υπόστεγα οικοδομήθηκαν από την κατασκευαστική εταιρεία ΒΙΟ.
Η δημιουργία του είχε αποφασιστεί από το 1917, όμως ο πόλεμος  που ακολούθησε καθυστέρησε την ίδρυσή του μέχρι το 1925. Ο πρώτος τύπος που κατασκευάστηκε στο εργοστάσιο ήταν το Blackburn Velos, το οποίο σχεδιάστηκε από τη Βρετανική εταιρεία για τις ελληνικές ανάγκες, βασισμένο σε προϋπάρχον βρετανικό μοντέλο, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Αργότερα το εργοστάσιο προχώρησε στην κατασκευή, εκπαιδευτικών, υδροπλάνων και άλλων αεροσκαφών για τις ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Με τη λήξη της σύμβασης με την Blackburn το εργοστάσιο πέρασε ολοκληρωτικά στην κυριότητα του Δημοσίου στις αρχές του 1938 και μετονομάστηκε σε Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών. Βρετανοί τεχνικοί παρέμεναν όμως στο εργοστάσιο μέχρι και την κατάρρευση του μετώπου. Το εργοστάσιο κατασκευής αεροσκαφών της Ελλάδας έγινε κτήμα των Γερμανών το 1941, με την κατάκτηση της χώρας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
Σύμφωνα με τον Βασίλη Γ. Μανουσάκη, διδάκτορα του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που ερεύνησε τα θέματα της ελληνικής οικονομίας την περίοδο της Κατοχής, πάνω από 3.000 αεροσκάφη και οι κινητήρες τους επισκευάστηκαν στις εγκαταστάσεις του Κρατικού Εργοστασίου Αεροπλάνων (ΚΕΑ) στο Φάληρο. Τις επισκευές ανέλαβαν συνεργεία των εταιρειών που κατασκεύαζαν τα αεροσκάφη στη Γερμανία, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού αποτελούνταν από Έλληνες.
Κατά την απελευθέρωση της Ελλάδας, οι Γερμανοί αφαίρεσαν σημαντικά μηχανήματα από το συγκρότημα, αλλά το ΚΕΑ δεν έκλεισε. Οι παλιές εγκαταστάσεις του στο Φάληρο εγκαταλείφθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, μετά την ίδρυση της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) που απορρόφησε το προσωπικό και το φόρτο εργασιών του ΚΕΑ, και τη μετεγκατάσταση των δραστηριοτήτων του εργοστασίου στο Ελληνικό. Σήμερα στο χώρο υπάρχει το κτίριο της διοίκησης του ΚΕΑ, που λειτουργεί  ως Μουσείο της Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας και το ναΐδριο της αγίας Σκέπης πού κτίσθηκε το 1952,με συνεισφορά των εργαζομένων.
Βιβλιογραφία-Πηγές:
-        Ν. Πολίτη, «Παλαιό Φάληρο 1900 - 1960» (2014), έκδοση του Δήμου Παλαιού Φαλήρου.

       ΑΒΕΡΩΦ Διαδικτυακό Θωρηκτό
Όνομα καταγραφέα*: Μαρία Δανιήλ
Ημερομηνία καταγραφής**: 29-4-2019
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

 
Εικ. 1, Είσοδος εργοστασίου ΚΕΑ. Αρχείο Ν. Πολίτη,
Πηγή: σελίδα του fb, Κάποτε στην Αθήνα και την Αττική ... & Η Παληά Αθήνα
Εικ.2, Εσωτερική άποψη του εργοστασίου ΚΕΑ, με το αεροσκάφος Blackburn Velos.
Πηγή: ΑΒΕΡΩΦ Διαδικτυακό Θωρηκτό

Εικ.3, Διάταξη του εργοστασίου ΚΕΑ στο Π. Φάληρο. Πηγή: Οδηγός τέως
Διοικήσεως Πρωτευούσης Αθήνα-Πειραιάς-Προάστεια, 1964-65, φ.3

Πρόσοψη κτηρίου Διοίκησης, Πηγή : φωτογραφικό αρχείο Ηρ.Φασουράκη, 26-04-2019
Στο χωρο του εργοστασίου ευρίσκεται εμπορικός πολυχωρος 
Πίσω όψη κτηρίου Διοίκησης, Πηγή : φωτογραφικό αρχείο Ηρ.Φασουράκη, 26-04-2019


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου