Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2018

Χρωματουργεία Πειραιώς (ΧΡΩ.ΠΕΙ)


Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όνομα: Χρωματουργεία Πειραιώς (ΧΡΩ.ΠΕΙ)
Είδος:     Βιομηχανία
Αρχική Χρήση: Χημική βιομηχανία
Εξοπλισμός:   Σώζεται μερικώς
Κατάσταση:   Εγκαταλελειμμένο
Επανάχρηση:  -
Περιοχή: Αθήνα
Πληροφορίες:
Η ΧΡΩΠΕΙ εξελίχθηκε ως κλάδος της χημικής βιομηχανίας ύστερα από την εργαστηριακή ανακάλυψη της ανιλίνης, παραγώγου του άνθρακα, που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή συνθετικών χρωστικών υλών, οι οποίες υποκατέστησαν τα φυσικά χρώματα κυρίως στην κλωστοϋφαντουργία.

Εμεινε, όμως, περισσότερο γνωστή για τη δημιουργία του αναλγητικού «Αλγκόν», της ελληνικής δηλαδή εκδοχής της ασπιρίνης.

Οικογενειακή επιχείρηση

Εμφανίσθηκε το 1883, αρχικά ως μικρή ομόρρυθμη εταιρεία με την επωνυμία «Σπήλιος Α. Οικονομίδης και Σία». Το 1899, τέθηκε ο θεμέλιος λίθος των εγκαταστάσεών της στο Νέο Φάληρο. Ο ιδρυτής της, Σπήλιος Οικονομίδης σπούδασε χημεία στο Γκρατς και υπήρξε συνεργάτης του Γερμανού δημιουργού της ασπιρίνης Αντολφ Μπάγιερ. Η επιχείρηση, όπως οι περισσότερες σύγχρονές της, ήταν οικογενειακή, καθώς απασχολήθηκαν σ' αυτήν και οι τέσσερις αδελφοί του Σπήλιου, Λεόντιος, Κλεομένης, Χαρίλαος και Γεώργιος, όπως και οι εξ αγχιστείας συγγενείς Σωτήριος Σοφιανόπουλος και Αχιλλέας Καραμεσίνης. Στενότερος συνεργάτης του Σπήλιου Οικονομίδη ήταν ο Λεόντιος, στον οποίο οφείλεται η επέκταση και ακμή της επιχείρησης και η μετατροπή της σε ανώνυμη εταιρεία. Ο Λεόντιος Οικονομίδης, είχε κι αυτός σπουδάσει χημεία στο Μόναχο και συνέχισε στη Ζυρίχη, φοιτώντας στο περίφημο Πολυτεχνείο όπου και γνώρισε αρκετούς από τους συγχρόνους του και αργότερα πρωτοπόρους της ελληνικής βιομηχανίας, όπως οι Ν. Κανελλόπουλος, Ι. Αραπίδης, Α. Χατζηκυριάκος, Ι. Ρουσσόπουλος κ.ά. με τους οποίους ανέπτυξε στενή φιλία και αργότερα συνεργασία.

Μέσα σε λίγα χρόνια από τη λειτουργία της, η ΧΡΩΠΕΙ κατέκτησε ηγετική θέση σε ολόκληρο τον κλάδο της ελληνικής χρωματουργίας σε μια περιόδο κατά την οποία η παραγωγή συνθετικών χρωστικών υλών αποτελούσε για την ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά, κεντρική δραστηριότητα. Με την έκρηξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ελληνική χρωματουργία κλήθηκε να συμβάλει στην πολεμική προσπάθεια. Διατηρήθηκε και μετά τον πόλεμο και μέχρι το 1948 εκπροσωπούνταν ακόμη από τη νέα γενιά της οικογένειας Οικονομίδη. Δύο χρόνια αργότερα, όμως, το 1950, θα περάσει στην αποκλειστική διαχείριση του Σ. Σοφιανόπουλου, την περιόδο που ο κλάδος των χρωμάτων αρχίζει να ολοκληρώνει τον κύκλο του, όπως και η διαχείριση της επιχείρησης από την οικογένεια Οικονομίδη.

Μετά το 1950, επιχειρείται ριζικός επαναπροσανατολισμός της παραγωγής και της στρατηγικής προς άλλους τύπους προϊόντων, π.χ. ζωοτροφές, ενώ συνεχίζεται η παρασκευή φαρμάκων και χημικών προϊόντων και η παραγωγή του «Αλγκόν». Δεκαετία του '70 και προσπάθεια ενασχόλησης -χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία- με την παραγωγή επιχρισμάτων. Η εταιρεία συνεργάζεται με την Imperial Chemical Industries (ICI), προκαλώντας, παροδικά, ανησυχία στις υπόλοιπες ελληνικές ομοειδείς βιομηχανίες που έχουν στο μεταξύ αναπτυχθεί. Στις αρχές του '80 εντάσσεται στις προβληματικές επιχειρήσεις και κλείνει οριστικά το 1989.

Σημείωση: "ΧΡΩ.ΠΕΙ - ΕΛΒΙΠΥ" : πρόκειται για την ίδια επιχείρηση. Τα Χρωματουργεία Πειραιώς κρατικοποιήθηκαν και μετονομάστηκαν σε Ελληνική Βιομηχανία Προϊόντων Υγείας (ΕΛΒΙΠΥ Α.Ε.) στα τέλη της δεκ. 1980 και το 1995 έκλεισαν...

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Όνομα καταγραφέα*: Γιώργος Μαυράκης, Ηρακλής Φασουράκης
Ημερομηνία καταγραφής**: 6/2/16 & 6/5/18
* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς







































































φωτο: Ηρ. Φασουράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης

φωτο: Γιώργος Μαυράκης
βίντεο κου Θ.Μπίτσιου, 11-01-2020

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου