Ζυθοποιία Όλυμπος

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.

Είδος:     Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Οινοποιία/Ποτοποιία/Ζυθοποιία

Εξοπλισμός:   Δεν σώζεται

Κατάσταση:   Ερείπιο

Επανάχρηση:  Πολιτιστική χρήση

Περιοχή: 26ης Οκτωβρίου- Σφαγεία.

Πληροφορίες: To 1882 ιδρύθηκε από τους, Charles Allatini (γιός του Μois Allatini), Solomon Fernadez (γαμβρός του Μois Allatini) και Josef Misrachi το οινοπνευματοποιείο Olympos- Allatini Freres στο κήπο του Μπεχ-τσινάρ. Το 1885 η επιχείρηση άρχισε να παράγει, με γαλλικό εξοπλισμό, υψηλού βαθμού επεξεργασμένο οινόπνευμα, με στόχο τα 15.000 εκατόλιτρα. Ο τρόπος κατασκευής του εργοστασίου ήταν πρωτοποριακός για την εποχή: είχε «εισαχθεί» από την Ευρώπη, όπου αποτελούσε το κυρίαρχο μοντέλο κατασκευής πολυώροφων εργοστασίων. Βασιζόταν στις ιδιότητες του σιδήρου ως οικοδομικού υλικού και εξασφάλιζε μια κατά το δυνατόν πυρασφαλή κατασκευή, αφού οι πυρκαγιές αποτελούσαν τότε τη μεγαλύτερη απειλή για τα βιομηχανικά συγκροτήματα. Παράλληλα, ικανοποιούσε και μια σειρά πρακτικών ζητημάτων, που αφορούσαν την παραγωγή των προϊόντων. Η επένδυση δεν ήταν επικερδής αλλά και χωρίς διαφαινόμενη προοπτική βελτίωσης της κατάστασης, λόγω του μικρού περιθωρίου κέρδους με το οποίο λειτουργούσε (περίπου 7%). Οι συσσωρευμένες ζημίες το 1888 είχαν φτάσει το ύψος του ενός εκατομμυρίου φράγκων με αποτέλεσμα να διακόψει την λειτουργία του. Το 1892 οι Solomon Fernadez και Josef Misrachi μετέτρεψαν το οινοπνευματοποιείο (εγκαταστάσεις κλπ) σε ζυθοποιείο με την επωνυμία: Fernadez - Misrachi & Cie. Τέλη του 1911 στο ζυθοποιείο, (μετά την αποχώρηση, εξ αιτίας της απέλαση των Allatini ως Ιταλών στην καταγωγή από τους Τούρκους, λόγω του Ιταλοθωμανικού  πολέμου) κατασκευάστηκαν πρόσθετες εγκαταστάσεις και εξοπλίστηκε με σύγχρονα της εποχής μηχανήματα ζυθοποίησης που εισήχθησαν από το Μόναχο της Γερμανίας. Την ίδια χρονιά η εταιρεία αλλάζει τον τίτλο  της επωνυμία της σε Societe Anonyme Brasserie Olympos (Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε.) . Το μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχονταν σε 60.000 τουρκικές λίρες, που στη συνέχεια αυξήθηκε σε 80.000 λίρες. Την πλειοψηφία των μεριδίων κατείχε η ‘'Τράπεζα Θεσσαλονίκης'' (Selbnik Bankasι - Banque de Salonique) με ένα ποσοστό περί το 70-75%. Οι διάφορες διαδοχικές επεκτάσεις της ζυθοποιίας είχαν σαν αποτέλεσμα το 1912 η ετήσια παραγωγική της δυναμική να έχει φτάσει τα 60.000 εκατόλιτρα, δυναμική που μπορούσε να φτάσει μέχρι και τα 80.000 εκατόλιτρα με πρόσθετη απασχόληση εργατικού δυναμικού. Το σύνολο του εργατικού δυναμικού έφτανε τα 200 άτομα. Από αυτούς, οι 80 απασχολούνταν στην κυρίως ζυθοποιία. Μέχρι το 1912 οι περισσότεροι  χειριστές των μηχανών ήταν Έλληνες, στο τμήμα επεξεργασίας και στην αποθήκη Βούλγαροι, στο τμήμα εμφιάλωσης Βούλγαροι και Ισραηλίτες. Οι Βούλγαροι κάλυπταν συνήθως τις επίπονες εργασίες. Η παραγωγή ζύθου, κατά τα έτη 1911-1913, είχε ως εξής: - Από 1-3-1911 - 28-2-1912, 2.744.713 χιλιόγραμμα - Από 1-3-1912 - 28-2-1913, 2.779.796 χιλιόγραμμα - Από 1-3-1913 - 30-9-1913, 3.087.961 χιλιόγραμμα Για την κίνηση του εργοστασίου χρησιμοποιούνταν ατμός που παράγονταν από 3 δίπυρους λέβητες θερμαντικής επιφάνειας 60 τετραγωνικών μέτρων. Ως καύσιμη ύλη χρησιμοποιούνταν, είτε τουρκικός άνθρακας (από την Ηράκλεια), είτε Αγγλικός (από το Cardiff), επιτυγχάνοντας έτσι την κίνηση μίας ατμομηχανής ισχύος 250 ίππων. Το εργοστάσιο διέθετε επίσης και μία εφεδρική, παλαιά ατμομηχανή, μάρκας Augsburg, ισχύος 150 ίππων. Για την παραγωγή ρεύματος χρησιμοποιούνταν μία ηλεκτρογεννήτρια ισχύος 90 ίππων. Η συνολική ισχύς που διέθετε το εργοστάσιο ήταν περίπου 500 ίπποι. Για την ζύμωση του ζύθου διέθετε κάδους συνολικής αποθηκευτικής ικανότητος 1.600 εκατόλιτρων ζυθογλεύκους, ενώ για την ωρίμανση - σίτευση 1.020 εκατόλιτρων. Η Ζυθοποιία Όλυμπος διέθετε επίσης βυνοποιείο (έως το 1913 ήταν η μόνη που διέθετε βυνοποιείο στην Ελλάδα) για την επεξεργασία του κριθαριού σε βύνη. Μαγιές εισήγαγε από το Μόναχο. Επίσης παγοποιείο του οποίου η παραγωγική δυναμικότητα ήταν 20 τόνοι πάγου την ημέρα. Η επιχείρηση είχε υποκαταστήματα στην Καβάλα και την Κωνσταντινούπολη.

Βιβλιογραφία-Πηγές: ΕΡΕΥΝΑ: Η ιστορία της ελληνικής ζυθοποιίας και ο ρόλος http://kataggeilte.blogspot.gr/2013/04/h_2394.html

Όνομα καταγραφέα*: Δημήτριος Βάϊς

Ημερομηνία καταγραφής**: 20/5/2015

* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ. **ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ. ***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό. Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

Ζυθοποιείο "'ΟΛΥΜΠΟΣ"
Πηγή: αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, από την έκθεση "Το τέλος της παλιάς μας πόλης. Θεσσαλονίκη 1870-1917" στη Βίλα Καπαντζή

1912. Ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στη Θεσσαλονίκη. Οδός Μπεξ-τσινάρ.
Αριστερά το κτίριο της ζυθοποιίας "ΌΛΥΜΠΟΣ". Απέναντι η ζυθοποιία "ΝΑΟΥΣΑ"
πηγή: 26 Οκτωβρίου 1912: Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης