Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.
Καταγραφή της
ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
|
Όνομα:
ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΙΑ ΑΣΒΕΣΤΟΧΩΡΙΟΥ
"ΕΝΩΣΙΣ", "ΟΜΟΝΟΙΑ", "ΠΡΟΟΔΟΣ", "ΓΡ. ΡΟΥΣΙΔΟΥ", "Κ. ΒΡΕΛΛΑ"
|
Είδος:
|
Αρχική Χρήση:
|
Εξοπλισμός:
|
Κατάσταση:
|
Επανάχρηση:
|
Περιοχή: Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης
|
Πληροφορίες:
Εξέλιξη
της παραγωγής ασβέστου
Γραπτές
μαρτυρίες τεκμηριώνουν, ότι περίπου το 1680-1700, τμήμα των κατοίκων στράφηκε
στην παραγωγή ασβέστου, χωρίς να είναι γνωστό πως αποκτήθηκε η απαραίτητη
τεχνογνωσία. Έτσι οι Τούρκοι μετονόμασαν το Νεοχώρι σε Κιρέτσ-Κιοϊ (=
Ασβεστοχώρι).
Προβιομηχανική περίοδος
Κύρια αγορά κατανάλωσης της ασβέστου ήταν αρχικά η Θεσσαλονίκη
προς την οποία η μεταφορά γινόταν με γαϊδούρια. Ωστόσο, λόγω μεγάλου
ανταγωνισμού, ομάδες ασβεστοπαραγωγών και ασβεστεμπόρων περιόδευαν στα
Βαλκάνια και στη Μ. Ασία. Η έρευνα στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας έφερε στο
φως τούρκικα “ταπιά” του 1907 λεπτομερούς καταγραφής 22 ιδιοκτητών προβιομηχανικών
χώρων παραγωγής ασβέστου του Ασβεστοχωρίου.
Πρώιμη βιομηχανική περίοδος
Μετά
την πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης του 1917, κατά την περίοδο της ραγδαίας
ανοικοδόμησής της, ο ανταγωνισμός εντάθηκε. Η πρώτη εταιρεία “Ένωσις”
Ασβεστοποιίας ιδρύθηκε το 1924-25, κατασκευάζοντας στο Ασβεστοχώρι το πρώτο
στην Ελλάδα «εργοστάσιο» σύγχρονης για την εποχή τεχνολογίας (τύπου Ηoffman).
Το 1930 ιδρύθηκε η δεύτερη εταιρεία η “Ομόνοια”, που κατασκεύασε «εργοστάσιο»
ίδιου τύπου. Οι προβιομηχανικές ασβεστοκάμινοι σταδιακά εγκαταλείφθηκαν, αλλά
δεν γκρεμίστηκαν.
Βιομηχανική περίοδος
Κατά
την περίοδο 1945-50, ιδρύθηκε η τρίτη εταιρεία η “Πρόοδος”, κατασκευάζοντας
ασβεστοκάμινο καθέτου λειτουργίας (τύπος γνωστός στην Ελλάδα ως
“πάτα-τράβα”), που λειτουργούσε με υγρά καύσιμα. Ακολούθησαν δύο ιδιωτικά
εργοστάσια, του Γρηγορίου Ρουσίδου το 1948 και του Κωνσταντίνου Βρέλλα το
1949. Το τελευταίο αντικαταστάθηκε κατά τη δεκαετία του ’60 από φρεατοειδή
ασβεστοκάμινο με μεταλλικό περίβλημα γερμανικής τεχνολογίας.
Στην
ευρύτερη περιοχή δραστηριοποιούνται και άλλες ασβεστοβιομηχανίες, οι οποίες,
αν και έχουν καταγραφεί, δεν εκτιμώνται ως αντιπροσωπευτικές (ιστορικά) της
εξέλιξης της παραγωγής ασβέστου.
|
Βιβλιογραφία-Πηγές:
|
Όνομα καταγραφέα*: Δημήτριος Βάϊς
|
Ημερομηνία καταγραφής**: 15-01-2013
|
* αυτός που
εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.
**ημερομηνία που έγινε η
καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.
***οι φωτογραφίες και οι χάρτες
συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.
Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής
βιομηχανικής κληρονομιάς
|
Abandoned places by drone - Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης,
παλιά εργοστάσια by Danos Stories
 |
| φωτο απο google maps , στιγμα 40.646626, 23.017896 |
 |
| φωτο απο google maps , στιγμα 40.646210, 23.012494 |
https://www.academia.edu/8354912/%CE%95%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE%CF%82_%CE%B1%CF%83%CE%B2%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%AE_%CE%91%CF%83%CE%B2%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BD._%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82_._Recording_and_assessment_of_the_historical_site_of_lime_production_in_the_area_of_Asvestochori_lime_village_Thessaloniki_Greece
ΑπάντησηΔιαγραφή3. Λατοµείο – Εξοχή - ∆. Χορτιάτη
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ κατάσταση των λατοµείων σήµερα έχει ως εξής: το Νοµαρχιακό Συµβούλιο που συνεδρίασε
στις 01-10-2001, µε οµόφωνη απόφασή του απέρριψε τις µελέτες αποκατάστασης του περιβάλλοντος
των λατοµικών επιχειρήσεων ΚΥΨΕΛΗ και ΝΙΚΗ αντίστοιχα στο Ασβεστοχώρι και την Εξοχή, του
∆ήµου Χορτιάτη που εδώ και δέκα χρόνια λειτουργούν παράνοµα χωρίς άδειες λειτουργίας και χωρίς
συµβόλαια µίσθωσης. Με την απόφαση αυτή επικυρώθηκε η εισήγηση της Νοµαρχιακής Επιτροπής,
κατά την οποία καταλυτική ήταν η παρέµβαση των οικολογικών οργανώσεων και των κατοίκων της
περιοχής καθώς και της Κοινότητας Πεύκων. Κατά τη συνεδρίαση εκείνη οι Οικολογικές και
Περιβαλλοντικές Οργανώσεις Θεσσαλονίκης, οι κάτοικοι της περιοχής, η Κοινότητα Πεύκων (µε
οµόφωνη απόφαση του Κοινοτικού Συµβουλίου) και ο ∆ήµος Πανοράµατος (µε οµόφωνο ψήφισµα του
∆ηµοτικού Συµβουλίου) είχαν ζητήσει από τους Νοµαρχιακούς Συµβούλους και τον κ. Νοµάρχη:
Απόρριψη της µελέτης και κλείσιµο των παράνοµων λατοµείων σήµερα, η αποκατάσταση να γίνει
χωρίς τη χρήση εκρηκτικών και χωρίς παραγωγή υλικών, σύµφωνα µε την πρόταση του Οργανισµού
Θεσσαλονίκης και η άµεση δηµοπράτηση των νέων λατοµικών περιοχών και µετεγκατάσταση των
λατοµικών επιχειρήσεων του ∆ήµου Χορτιάτη. Θα πρέπει να υπενθυµίσουµε ότι ο Νοµάρχης στις 12-
07-01 αναγκάστηκε να υπογράψει τη σφράγιση όλων των λατοµείων. Οι λατοµικές επιχειρήσεις
προσέφυγαν στον κ. Βαλασόπουλο, που χορήγησε αναστολή της απόφασης του Νοµάρχη για ένα µήνα
(µέχρι 7-10-01). Ο Γ.Γ. της Περιφέρειας όµως σε συνάντησή του στις 12-09-01 µε τους
εκπροσώπους των Οικολογικών και Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Θεσσαλονίκης δέχτηκε ότι
δεν είναι δυνατόν να διαιωνίζεται η παράνοµη δραστηριότητα των λατοµείων του ∆ήµου Χορτιάτη
και ότι θα απορρίψει την προσφυγή των λατοµικών επιχειρήσεων εναντίον της απόφασης του Νοµάρχη.
http://mirc.ntua.gr/5th_conference/ergasies/53%20%CE%A0%CE%91%CE%A0%CE%91%CE%9B%CE%99%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%91%20%CE%95%CE%A5%CE%94%CE%9F%CE%9E%CE%99%CE%91.pdf
https://www.youtube.com/watch?v=JTIkFt0vk9c&feature=share
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι πρώτοι συνεταιρισμοί
ΑπάντησηΔιαγραφήΤην περίοδο 1924-25, δημιουργούνται συνεταιρισμοί και ιδρύεται η πρώτη εταιρεία Ασβεστοποιίας, «Ένωσις», με την κατασκευή του πρώτου σύγχρονου εργοστασίου για την εποχή, τεχνολογίας τύπου «Hoffman», δηλαδή οριζόντια δακτυλιωτή κάμινος συνεχούς λειτουργίας. Αργότερα κατασκευάζεται και δεύτερο στο Ασβεστοχώρι και ένα τρίτο στην Αθήνα τη δεκαετία του ‘50 από τον ίδιο συνεταιρισμό.
Η «Ομόνοια» είναι η δεύτερη εταιρεία ασβεστοπαραγωγής που ιδρύθηκε το 1930 και την περίοδο 1945-50 ιδρύεται η τρίτη εταιρεία, η «Πρόοδος», που εισήγαγε πρώτη την εξελιγμένη τεχνολογία της φρεατοειδούς ασβεστοκαμίνου συνεχούς λειτουργίας (τύπος «πάτα-τράβα»), που λειτουργούσε με υγρά καύσιμα. Το 1948 ιδρύονται άλλα δυο ιδιωτικά εργοστάσια ασβεστοπαραγωγής με την ίδια τεχνολογία των Γρ. Ρουσίδου και Κ. Βρέλλα.
Η τέταρτη εταιρεία, «Ερμής», ιδρύθηκε το 1953, ίδιας τεχνολογίας με στερεά όμως καύσιμα. Τη δεκαετία του 1960 ιδρύεται ο Εργασιακός Παραγωγικός Συνεταιρισμός Ασβεστοχωρίου «Η Κυψέλη», όπου τα εγκαταλελειμμένα κτήρια της εταιρείας υπάρχουν έως σήμερα. Έκτοτε στην περιοχή αναπτύχθηκαν πολλές ασβεστοβιομηχανίες, όπως η εταιρεία «Αφοί Τανη» και «Μακεδονική Ασβεστοποιία ΤΙΤΑΝ Α.Β.Ε.Ε (πρώην Ρουσίδη) που λειτούργησε έως το 1992 και αργότερα μετεγκαταστάθηκε στο 6ο χλμ. της οδού Λαγκαδά επενδύοντας σε εισαγόμενης τεχνολογίας ασβεστοκάμινο δύο παράλληλων φρεάτων (από το 2001 η επωνυμία είναι “CaΟHellas ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΪΑ”).
http://www.thessnews.gr/article/94456/thesshistory-