Ανεμόμυλος Γέρας

Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2020

Ανεμόμυλος Γέρας

Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: Ανεμόμυλος Περάματος Γέρας

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Εξυπηρετούσε τις ανάγκες του βυρσοδεψείου Σουρλάγκα στην άλεση βελανιδιού

Εξοπλισμός: Σώζονται ελάχιστα

Κατάσταση: Εγκαταλελειμμένο

Επανάχρηση: Πολιτιστική χρήση

Περιοχή: Γέρα, Λέσβος

Πληροφορίες:

Ο ανεμόμυλος του Περάματος Γέρας είναι χτισμένος λίγο έξω από τον οικισμό του Παπάδου της Γέρας ακριβώς μπροστά από το βυρσοδεψείο Σουρλάγκα. Στο παρελθόν εξυπηρετούσε τις ανάγκες του βυρσοδεψείου στην άλεση βελανιδιού. Είναι χτισμένος από ντόπια ακανόνιστη πέτρα σε συνδυασμό με συμπαγή τούβλα και ισχυρή συνδετική ύλη (κουρασάνι). Τα εξωτερικά επιχρίσματα φτιαγμένα και αυτά από κουρασάνι υπερκάλυπταν τους αρμούς αφήνοντας κατά διαστήματα να φαίνονται οι μεγαλύτερες πέτρες, χαράσσονταν δε με μικρές οριζόντιες γραμμές (σαρδελάκι). Είναι κυλινδρικός, με ελαφριά κλίση προς τα μέσα καθ' ύψος. Η μοναδική είσοδος που βλέπει προς τα νοτιοδυτικά, στον μικρό αύλειο χώρο που σχηματίζεται μεταξύ του δρόμου προς το Πέραμα και της θάλασσας. Μικρά ανοίγματα βρίσκονται σε διάφορες κατευθύνσεις και στάθμες ενώ δύο μεγαλύτερα, στον άξονα Βορρά-Νότου ακριβώς κάτω από την περιστρεφόμενη στέγη στον όροφο. Μοναδικό διακοσμητικό στοιχείο στην τοιχοποιία, εκτός από την μαρμάρινη διαμόρφωση της εισόδου είναι μια κυλινδρική λίθινη προεξοχή στο επίπεδο του ορόφου η οποία σχετίζεται και με τη λειτουργία του μύλου.

Εσωτερικά διαμορφώνεται σε τρεις χώρους, ισόγειο, μεσαίο και άνω πάτωμα όπου βρίσκεται και ο μηχανισμός του μύλου.

Πηγή: Μ.Ταπανλή-Δανιά, Αρχιτέκτων - Μηχανικός

Πηγή άντλησης πληροφοριών για την κατασκευή και τη λειτουργία του είναι κυρίως το βιβλίο: «Ο ανεμόμυλος στις Κυκλάδες» των Ζαφείρη Βάου & Στέφανου Νομικού

Ο ανεμόμυλος αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής και είχε χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το 1997.Στην Υπουργική απόφαση αναφέρεται ότι ο Μύλος είναι στην ιδιοκτησία του Δημοσίου. Στη συνέχεια ο Μύλος, με την χαρακτηριστική φτερωτή, επισκευάστηκε από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων και χρησιμοποιήθηκε από τον Δήμο Γέρας Λέσβου για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Όμως τώρα έχει και πάλι εγκαταλειφτεί. Έχει μετατραπεί σε περιστεριώνα και καταφύγιο γλάρων, με αποτέλεσμα όλο το εσωτερικό, τα δάπεδα οι σκάλες που οδηγούν στο πάνω τμήμα του, αλλά και αυτό να είναι γεμάτο κουτσουλιές και το σαμάκι της σκεπής σάπιο, ή παρασυρμένο από τον άνεμο και τον καιρό.

Η επέμβαση θα πρέπει να είναι άμεση.

Πηγή: εφημερίδα Δημοκράτης

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Βάου Ζαφείρη & Νομικού Στέφανου, Ο ανεμόμυλος στις Κυκλάδες, εκδ. Δωδώνη

https://www.culture.gr/

http://www.ypai.gr/

https://www.lesvosnews.net/

https://www.lesvospost.com/

https://voreioaigaio.ert.gr

Η Λέσβος μας

Όνομα καταγραφέα*: Μαριλένα Βακαλοπούλου, Κώστας Ζερμπίνος

Ημερομηνία καταγραφής**: 4/4/2018 & 6/1/2020, 29/7/2020