Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής - Ομάδα ΒΙ.Δ.Α.

Καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

Όνομα: ΝΕΑ Α.ΒΙ.ΚΩ , (ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΩ)

Είδος: Βιομηχανία

Αρχική Χρήση: Βιομηχανία τροφίμων

Εξοπλισμός: Δεν σώζεται

Κατάσταση: Δεν διασώζεται

Επανάχρηση: -

Περιοχή: ΚΩΣ

Πληροφορίες:

Το 1931 σε αρχική ιδιοκτησία 1.000 μ2, δίπλα στα Δημοτικά Σφαγεία λειτουργεί βιομηχανία Σαπουνοποιίας (Saponificio Vittoria Industria Couse S.V.I.C.)που από το 1932 ανήκει στον Ντουϊζι Ρικάζολη για να πωληθεί στο Ελληνικό Δημόσιο το 1954 και με συμβόλαιο του 1955 περιέρχεται κατά 51% στην Αγροτική Τράπεζα και κατά 49% στον συνεταιρισμό πωλήσεως και επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων νήσου Κω από τον οργανισμό περιουσίας Δημοσίου της Δωδεκανήσου, μαζί με γειτονικό γήπεδο 4.490 μ2. Έτσι προκύπτει ενιαίο οικόπεδο 5.490 μ2 όπου ήδη λειτουργεί το εργοστάσιο επεξεργασίας ντομάτας «ΦΑΡΟΣ» του κ. Κανακάρη. Το 1955 ιδρύεται η Αγροτική Βιομηχανία Κω Α.ΒΙ.ΚΩ με συνεργασία ΑΤΕ 51% και Συνεταιρισμός 49%. Τα κτίρια της πρώτης αυτής Α.ΒΙ.ΚΩ (δυτικό τμήμα) κατασκευάσθησαν το 1952, σύμφωνα με ατομικές μαρτυρίες. Αυτή η πρώτη μορφή της Α.ΒΙ.ΚΩ έχει παραγωγικότητα 30 τόνους ημερησίως, παράγει πολτό και αποφλοιωμένη ντομάτα και εξυπηρετεί τους συνεταιρισμένους παραγωγούς που αγοράζουν μερίδια προς 500δρχ/τεμάχιο, όταν ο μισθός ενός Δημ. Υπαλλήλου ήταν 1.000 δρχ. περίπου. Τότε στο νησί λειτουργούν ταυτόχρονα άλλες 5 μικρές μονάδες ντοματοβιομηχανίας.

Το 1965 η Α.ΒΙ.ΚΩ αγοράζει 15 στρέμματα από το Δημόσιο και κατασκευάζει τις νέες εγκαταστάσεις της αμέσως, δυναμικότητας επεξεργασίας 400 τόνους την ημέρα και δουλεύει με μεγάλη επιτυχία μέχρι το 1980. Από τότε αρχίζει η μείωση των καλλιεργειών ντομάτας, η μείωση της παραγωγής και η τελευταία χρονιά λειτουργίας της Α.ΒΙ.ΚΩ είναι το 1990.

Από τότε μέχρι σήμερα συντελείται η υπερχρέωση και η οικονομική καταστροφή. Δάνεια, τόκοι, υπερημερίες, υποθήκες, κατάσχεση του 49% από την ΑΤΕ το 1999 και τελική μεταβίβαση των οικοπέδων της Α.ΒΙ.ΚΩ στην ΑΤΕ στις 17-1-2001. Προηγουμένως έχει πωληθεί για παλιοσίδερα τμηματικά όλος ο μηχανολογικός εξοπλισμός της.

Για την Α.ΒΙ.ΚΩ, το 1995 από τον Δήμο Κω κατατίθεται φάκελος για να κηρυχθεί διατηρητέος χώρος, παίρνει την έγκριση του Υπουργείου Αιγαίου αλλά στο Υπουργείο Πολιτισμού ο φάκελος δεν ολοκληρώνει το έργο του. Ο Δήμος Κω κάνει έγγραφες προσπάθειες για ανταλλαγή(1998) και για παραχώρηση χρήσης, χωρίς αποτέλεσμα.

Πηγή : Ξεκίνησαν οι εργασίες κατεδάφισης της ΝΕΑΣ ΑΒΙΚΩ, 15-10-2018

Η πάλαι ποτέ κραταιά ΝΕΑ Α.ΒΙ.ΚΩ (Αγροτική Βιομηχανία Κω) είχε φθάσει σε σημείο να επεξεργάζεται 400 τόνους τομάτας ημερησίως και να εξάγει (μαζί με άλλες ανάλογες μεταποιητικές επιχειρήσεις της "χρυσής εποχής") τοματοπολτό προς όλες σχεδόν τις ηπείρους του πλανήτη. Οι ντόπιοι λένε χαρακτηριστικά ότι η μισή Κως, ειδικά οι άνω των 40 ετών, πέρασαν από την Α.ΒΙ.ΚΩ ως εργαζόμενοι. Η υπερ-ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας στο νησί μας οδήγησε σε τεράστιο περιορισμό τη γεωργική παραγωγή και επέφερε αναπόφευκτα το μαρασμό της βιομηχανίας τομάτας οδηγώντας την Α.ΒΙ.ΚΩ στο κλείσιμο. Μετά από αρκετά χρόνια κατά τα οποία οι εγκαταστάσεις της νέας Α.ΒΙ.ΚΩ εκτιμήθηκαν ως σημαντικό βιομηχανικό μνημείο κι ενώ υποτίθεται ότι φθάσαμε κάποια στιγμή ένα βήμα πριν την επίσημη ανακύρυξη τους ως διατηρητέες επήλθε, με αφορμή την κρίση, το οριστικό τέλος με την πώληση της από την ΑΤΕ (που είχε τελευταία την ιδιοκτησία της) σε ιδιώτη επενδυτή προς δημιουργία τουριστικής μονάδας.
Ένα παρήγορο γεγονός μέσα στην γενική αποσύνθεση του χώρου, η φημολογία ότι η βασική κατασκευή - που απεικονίζεται και στις φωτο - θα διατηρηθεί, θα ενισχυθεί και θα εκσυγχρονιστεί ώστε να χρησιμοποιηθεί στο συνολικό σχεδιασμό της ιδιωτικής επένδυσης.

Πηγή : Κωνσταντίνος Χατζιαμάλλος

Το πρωί της Δευτέρα 04-11-2019, κατεδαφίστηκε ολοσχερώς το κτίριο της ΝΕΑΣ ΑΒΙΚΩ, που αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ιστορίας του νησιού της Κω. Το εν λόγω κτίριο είναι τμήμα του συγκροτήματος της Α.ΒΙ.ΚΩ που είναι ένα ευρύτερο σύνολο αποτελούμενο από την παλαιά και τη νέα Α.ΒΙ.ΚΩ και είναι από τα ελάχιστα κτίρια που διασώθηκαν από την Βιομηχανική ζώνη. Ενώ είχαν προταθεί το 2003 για να χαρακτηρισθούν διατηρητέα εν τούτοις χαρακτηρίσθηκε μόνο η παλαιά Α.ΒΙ.ΚΩ που ήταν ιδιοκτησία του Δήμου Κω.

Πηγή : Κως, Κατεδαφίστηκε το ιστορικό κτίριο της ΑΒΙΚΩ

Βιβλιογραφία-Πηγές:

Κως, Κατεδαφίστηκε το ιστορικό κτίριο της ΑΒΙΚΩ

Νικόλαος Μυλωνάς, «Μια ματιά στην βιομηχανική κληρονομιά του νησιού της Κω: τα

συνεταιρεστικά βιομηχανικά συγκροτήματα της Κω του 20^ου αι.», Με αυτό το κείμενο το 2002 έγινε η διεκδίκηση της κηρυξης των κτηρίων ΝΕΑΣ & ΠΑΛΙΑΣ Α.ΒΙ.ΚΩ, και του ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ ΚΩ

ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ Α.ΒΙ.ΚΩ ΣΗΜΕΡΑ

Όνομα καταγραφέα*: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΙΑΜΑΛΛΟΣ, ΧΑΤΖΕΡ ΧΑΣΑΝ

Ημερομηνία καταγραφής**: 27-05-2019

7* αυτός που εντόπισε/φωτογράφισε/αποδελτίωσε/κλπ.

**ημερομηνία που έγινε η καταγραφή/φωτογράφηση/αποδελτίωση/κλπ.

***οι φωτογραφίες και οι χάρτες συμπληρώνονται εκτός δελτίου και κάτω από αυτό.

Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας στην καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς

ΑΒΙΚΩ Τέλος Εποχής

ΕΚΠΟΜΠΗ “ΕΝΣΤΙΚΤΟ” ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΒΙΚΩ 2010

φωτογραφικό αρχείο κου Δ.Γ. Χάμψα

Πηγή : ΕΚΠΟΜΠΗ “ΕΝΣΤΙΚΤΟ” ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΒΙΚΩ 2010

φωτο απο την πρωτη βιομηχανία που λειτουργεούσε στον χώρο του
κου Κανακάρη με την επωνυμία "ΦΑΡΟΣ " Πηγή : ΕΚΠΟΜΠΗ “ΕΝΣΤΙΚΤΟ” ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΒΙΚΩ 2010